Page 45 - İslam Ahlâkı 2. Ünite

AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR 2. ÜNİTE

Kıskanç olmak, haset etmek insanın hem kendisine hem de çevresine zarar verir. Kişi-
nin ruh sağlığını bozabileceği gibi sosyal ilişkilerini de olumsuz etkiler. İnsanı, sevilmeyen,
istenmeyen biri hâline getirir. Eşler, kardeşler ve arkadaşlar arasındaki iletişimi bozarak hu-
zursuzluk ve güvensizliğe neden olur. Birbirini çekemeyen, sevmeyen ve birbirinin ayağını
kaydırmak için akla gelmedik hilelere başvuran kişilerden oluşan bir toplumun huzur ve
güven içinde olması mümkün değildir.

“Her hangi bir kul, fazlasıyla ölümü Haset, kişiyi hem Cenâb-ı Hak katında hem
hatırlarsa, onun sevinmesi azalır; de insanlar nezdinde alçaltacak düşünce ve dav-
hasedi pek az olur.” ranışlara yöneltir. Onun hayırlı amelini, hayır ve
İhyau Ulumiddin Cilt 3: Hased’in Zemmi, hasenatını yok eder. Haset olan insan, kimsenin
Hakikati, Sebepleri, Tedavisi, İzalesinde
Gerekli Olan Davranış Şekilleri ilerlemesine, yükselmesine ve kendisinden daha
üstün olmasına tahammül edemez. Böylelerine
karşı kin ve nefret besler.

Kur’an-ı Kerim’de; “Haset ettiği zaman hasetçinin şerrinden sabahın Rabb’ine sığı-
nırım.” 186 buyrulmakta; hasetin kötü bir huy olduğu ve zararından Allah’a (c.c.) sığınmak
gerektiği ifade edilmektedir.

Resulullah (s.a.v), ümmetini haset konusunda uyarmış ve “Size ümem-i kadime hastalığı
sirayet etti: Bu, haset ve buğzdur. Bu, kazıyıcıdır. Bilesiniz; kazıyıcı derken saçı kazır demiyorum.
O, dinî kazıyıcıdır…” buyurmuştur. Bir başka hadis-i şerifte de hasedin kötülüğünü, “Kıs-
187
kançlıktan kaçınınız; çünkü ateşin odunları yakıp bitirdiği gibi kıskançlık da güzel amelleri yer,
bitirir.” şeklinde ifade etmiştir. Hadis-i şeriflerden anlaşıldığı üzere haset, müminin iman
188
ve ameline zarar vermektedir.

Haset ile gıpta birbirine karıştırılmamalıdır. Gıpta, yani imrenme, bir başkasının sahip
olduklarını, başarılarını beğenme ve “Onda varsa bende de olabilir.” düşüncesiyle hareket
etmektir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) bu konuda şöyle buyurmuştur: “Şu iki kişi dışında kim-
seye imrenmek doğru değildir: Bunlardan biri, Allah’ın kendisine verdiği doğru bilgiyi uygulayan
ve bunu başkasına da öğreten bilge kişi; diğeri de Allah’ın kendisine verdiği malı hak yolda har-
cayan zengin ve cömert kişidir.” 189

“De ki: Yarattığı şeylerin şerrinden, karanlığı
çöktüğü zaman gecenin şerrinden, düğümlere
üfürüp büyü yapan üfürükçülerin şerrinden ve
kıskandığı vakit kıskanç kişinin şerrinden sabahın
Rabbine sığınırım!”
(Felak suresi,1-5. ayetler.)

186 Felak suresi, 5. ayet.
187 Tirmizî, Sıfatu’l-Kıyâme, 57.
188 İbn Mâce, Zühd, 22.
189 Buhârî, İlim, 15.
61