Page 13 - İslam Kültür ve Medeniyeti 3. Ünite

III. ÜNİTE
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİNDE SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT

İslamın ahlak ve terbiye
hususundaki emir, tavsiye
ve düzenlemeleri, İslam aile-
sinin kendine has özellikleri-
ni belirler. Genel olarak aile
kurmanın amaçları; neslin
devam ettirilmesi, korunma-
sı, sevgi, saygı ve huzur için-
de duygusal ihtiyaçların kar-
şılanması, çocuklara temel
dinî, sosyal ve kişisel eğitimin
verilmesidir. Neslin devamını
sağlayacak olan çocukların,
ruhi ve manevi gelişiminde
ailenin etkisi büyüktür. Aile, İslam toplumunun temelidir.

Aile yapısının sağlamlığı sayesinde İslamî değerler gelecek nesillere aktarılmıştır. Topluma
içten ve dıştan gelen yıkıcı etkiler, aileler arasındaki dayanışma ile daha az zararla atlatılmış ve
iş birliği güçlenmiştir. İslam Medeniyetinde İslam dışı toplumlardan farklı olarak aile kurumuna
olan bağlılık, dinin ve İslam toplumunun korunmasında birinci derecede etkili olmuştur.

Mescit: İslam toplumunun dinî, idari, hukuki, siyasi, sosyal ve ekonomik faaliyetlerin ger-
çekleşmesinde mescit / cami merkezî konumdadır. Mescitler, dinî bilginin öğretildiği merkezler
ve halka açılan toplantı yerleridir. Müslümanların davranışlarına yön veren değerlerin öğretil-
diği kurumlardır.

Mescidin temel işlevi, ibadet yeri olmasıdır. Beş vakit namazın cemaatle kılınmasının tav-
siye edilmesi, Cuma ve Bayram Namazlarının cemaatle kılınma mecburiyeti, insanları cami ve
mescitlere yöneltir. Mescitler, Hz. Peygamber (s.a.v.) Dönem’i’nden itibaren eğitim-öğretim fa-
aliyetlerinin gerçekleştirildiği mekânlardır. Müslümanlar ilk eğitimlerini mescitte bizzat Hz. Pey-
gamber’den (s.a.v) almış, Suffe ehli, âlim kimseler olarak yetişmiş ve toplumu aydınlatmıştır.

Mescit, İslam toplumunun dav-
ranış eğitiminin merkezî kurumudur.
Mescide kişisel temizliğe itina gös-
terilerek girilir. Gereksiz konuşmalar
yapılmaz. Cemaati rahatsız edecek
davranışlardan kaçınılır.

Mescit, Müslümanların cihada
hazırlanmasında maddi ve manevi
yönden etkili olmuştur. Asr-ı Saâ-
det’te mescid askerî bir karargâh, bir
nevi askerî şûra meclisi ve askerî has- Kastamonu Nasrullah Camii’nde Mehmed Âkif’in verdiği vaazlar,
tahane olarak da görev yapmıştır. İstiklâl Harbi’nin kazanılmasında etkili olmuştur.

50