Page 18 - İslam Kültür ve Medeniyeti 3. Ünite
P. 18
III. ÜNİTE
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİNDE SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT
4. İSLAM TOPLUMUNDA EKONOMİK HAYAT
İnsan faaliyetlerinin önemli bir kısmı ekonomiyle ilgilidir. Üretim, paylaşım ve tüketim sü-
reçleri olarak gerçekleşen ekonomik faaliyetler, hayata doğrudan tesir eder. Ekonomik faaliyet-
ler geçmişten günümüze ahlak, din, gelenek, siyaset gibi ilke ve kurumların etkisinde şekillen-
miştir.
İslam toplumlara sağlıklı ekonomik çözümler önerir. İslamiyetin ekonomik anlayışı kendine
özgüdür. İslam, arz ve talebe göre dengeli bir üretimin, paylaşımın ve tüketimin kendi tabii şart-
larında gerçekleşmesi gerektiğini kabul eder. İnsana kaynakları kullanma, mülkiyet, teşebbüs
ve çalışma haklarını verir. Helal kazancın esas olduğunu, zekâtın emredildiğini bildirir. İnfakı
tavsiye edip, israf ve faizi yasaklar.
Kaynakları kullanma hakkı insana verilmiştir. İn-
sanın, gerçek ihtiyaçlarının sınırlı olduğunu bilmesi,
buna göre kaynakları kullanıp tüketmesi durumun-
da, yeryüzündeki her canlıya yetecek miktarda kay-
nak mevcuttur. Allah (c.c.), yarattığı varlıkların rızkını
kendisinin verdiğini bildirmiştir. 72
İnsana dünya hayatı için mülkiyet hakkı tanın-
mıştır. Meşru yoldan servet edinmenin önünde en-
gel yoktur. Mülk, Allah’ın (c.c.) rızası yönünde kulla- Allah (cc), yeryüzünü insanın ihtiyaçlarını karşılayacak i
imkânlarla donatmıştır.
nılır. İslam’a göre sahip olunan mal ve mülk, Allah’a
yaklaşmak için bir vasıta ve imkândır.
73
YORUMLAYALIM
İslam Medeniyetinde Ekonomik Düzenin Esasları
Haklar Tavsiyeler Yasaklar
Kaynakları Kullanma
Hakkı Helal Kazanç
Faiz
Mülkiyet Hakkı
Emeğe Saygı
Teşebbüs Hakkı
İsraf
İnfak
Çalışma Hakkı
İslamiyet’in ekonomik yaklaşımını ifade eden unsurların, İslam Medeniyetinin ekonomik
anlayışını şekillendirmedeki rolünü yorumlayınız.
72 bk. Hud suresi, 6. ayet.
73 Sezai Karakoç, İslam Toplumunun Ekonomik Strüktürü, s. 34.
55