Page 7 - Tefsir 4. Ünite

4. ÜNİTE KUR’AN'I ANLAMA VE YORUMLAMA

Bir önceki ayetten itibaren Allah (c.c)’ın bir oğlunun olmadığı,
olamayacağı; Mesih’in, yani Hz. İsa’nın da (meleklerin de)
sadece Allah’ın kulu olduğu belirtilir ve Ehl-i kitabın bu konuda
aşırıya gitmemesi uyarısı yapılır. Sonra da hem Mesih’in hem
de meleklerin Allah (c.c)’ın kulu olmaktan başka bir varlık
nedeninin ve amaçlarının olmadığı vurgulanır. Bu durumda
ayet yorumlanırken bu çerçevede kalmak uygun bir tutum
olacaktır.
Üçüncü düzey ise Kur’an-ı Kerim’in kendi içinde
bütünlüğüdür. Kur’an-ı Kerim’in Kur’an-ı Kerim ile tefsiri
denildiğinde, onun kendi iç bütünlüğü içinde yorumlanması
akla gelir. O, Allah (c.c.) kelamı olması nedeniyle, baştan sona
kendi içinde tutarlı, surelerin her birisi diğerleri ile bağlantılıdır.
Bu nedenle onu, tek bir sure gibi kabul edenler bile olmuştur. 15
Bütünü görmeden parça ile
Mesela, bir kıssa, bir surede özet olarak başka bir surede hüküm verilmemelidir.
ise ayrıntılı anlatılmıştır. Böylece öncekinde kapalı kalan husus
tekrar edildiği yerde açıklığa kavuşmuş olabilir. Kıssa tekrarları
karşılaştırmalı bir şekilde gözden geçirilirse bu çok rahat görü-
lebilir. Musa (a.s.) kıssası bunun en iyi örneğidir. İlk inen sure-
lerden olan Nâziât ve Tekvir surelerinde birkaç cümle ile bah-
sedilen kıssa, sonra inen surelerde uzun uzadıya anlatılmıştır.
Bazen de bir mevzu insanların zihinlerine yerleşecek şekil-
de aynı ya da benzer ifadelerle birçok surede tekrarlanmış-
tır. Mesalâ, Allah’ın (c.c.) sevdiği mümin olmanın nasıl elde
edileceğine ilişkin ayetler böyledir. Bunun yanı sıra bir kelime
bulunduğu bağlama göre farklı anlamda kullanılmış olabi-
lir. Mesela elli ayette tekrar eden fesâd kelimesi ve türevleri
çok farklı kullanımlarıyla dikkat çeker. Bazen kozmik düzenin
bozulması, bazen kişinin Allah’a (c.c.) karşı gelmesi, bazen de
toplumsal gidişatın tahrip edilmesi ve teröre sebep olunması
anlamlarında kullanıldığını görürüz. Bu ayetler bir arada de-
ğerlendirildiğinde Kur’an-ı Kerim’in hem bu kelime ile hangi
ayette neyi anlattığı hem de fesâd konusunu nasıl işlediği or-
taya çıkar. Bunun gibi birçok kelime, incelendiğinde Kur’an-ı "Andolsun ki içlerinden, kendi-
Kerim bütünlüğü içerisinde nasıl bir anlam farklılığına sahip lerine Allah'ın âyetlerini okuyan,
olduğu ortaya çıkar. Tabii ki bu işlemi yaparken dilden ve riva- (kötülüklerden ve inkârdan)
yetlerden yardım almak gerekecektir. kendilerini temizleyen, kendile-
Kur’an-ı Kerim bütünlüğünde birbirine zıt gibi gözüken rine Kitap ve hikmeti öğreten bir
durumlar, Kur’an-ı Kerim’i Kur’an-ı Kerim’le anlama tarzı Peygamber göndermekle Allah,
netliğe kavuşturulabilir. Yine bir konuya ait hükümler farklı müminlere büyük bir lütufta
zamanlarda ve farklı surelerde açıklanarak tamamlanmıştır. bulunmuştur..."
Bu süreç takip edilerek ayetlerin birbiriyle açıklanması isabetli (Âl-i İmrân suresi, 164. ayet)
sonuca götürecektir. Son olarak bu metodu takip etmek
suretiyle, bir konunun veya kıssanın neden tekrar tekrar
sunulduğu tespit edilebilir.

15 Zerkeşî, el-Burhân, C 2, s. 173-174.

93