Page 5 - Tefsir 4. Ünite

4. ÜNİTE KUR’AN'I ANLAMA VE YORUMLAMA

Kur’an-ı Kerim’i tefsir veya tercüme edecek bir kimsenin
iyi derecede Arapça bilmesi, ayrıca kendi dilinin incelikleri-
ne de vâkıf olması gerekir. Aksi takdirde o tefsir ve tercüme
gayesine ulaşamaz. Yine Kur’an-ı Kerim’i anlamak isteyen
okuyucu veya tefsir yapan kişi, vahiy dilini çözmekle uğraş-
tığını unutmamalıdır. Her ne kadar ayetleri oluşturan keli-
meler günlük dilden alınmışsa da bazı kavramların içeriği
değiştirilmiş ya da sadece dinî anlam yüklenmiştir. Mesela,
ٌةيٰا kelimesi Kur’an-ı Kerim öncesi günlük dilde “işaret, ala-
َ
met” anlamında kullanılırken, Kur’an-ı Kerim’de “işaret”;
8
“Allah’ın (c.c.) peygamberlere gönderdiği vahiy”; “Allah'ın
(c.c.) yüce kudretinin işareti” ve “mucize” anlamlarında
9
kullanılmıştır.

Kur’an-ı Kerim’i dil bakımından incelemede bize en fazla yardım eden bazı kaynaklar şunlardır:

Arapça sözlükler Halil b. Ahmet, Kitâbu’l-Ayn; İbn Manzûr, Lisânu’l-Arab

er-Râgıb el-İsfehânî, el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’ân; İbnü’l-Cevzî,
Kur’an-ı Kerim sözlükleri
Nüzhetü’l-‘Uyûn en-Nevâzir

Kur’an-ı Kerim ilimleri Mukâtil b. Süleyman, el-Eşbâh ve’n-Nezâir; en-Nisâbûrî, Bâhiru’l-
kitapları Burhân fî Meâni Müşkilâti’l-Kur’ân

2.2. Kur’an’ın Kur’an ile Tefsiri

Kur’an-ın Kur’an ile tefsiri; bir konuyu, bir ayeti ya da
ayetteki bir cümleyi hatta kelimeyi başka ayetler yardımıyla
açıklamaktır. Kur’an-ın Kur’an ile tefsirinde yapılan işlem,
Kur’an-ı Kerim içindeki bir ifadeyi yine Kur’an-ı Kerim bü- DEĞERLENDİRELİM
tünlüğü içerisinde anlamak veya açıklamaktır. Kur’an-ı Ke-
rim’in en iyi tefsirinin yine Kur’an-ı Kerim yardımıyla ola- “Sonra şüphesiz o Kur’an-ı
cağı, ayetlerin bir kısmının diğer bir kısmını tefsir ettiği, Kerim’i açıklayıp yorumlamak
genel kabul gören bir kaidedir. Tefsir alimleri bu durumu, bize düşer.”
Kur’an'ın Kur’an ile tefsiri (tefsîru’l-Kur’ân bi’l-Kur’ân) ya da (Kıyâmet suresi, 19. ayet)
ayetin ayetle tefsiri saymıştır. Bu ilke, tefsir yapılırken ihmal Yukarıdaki ayeti okuyunuz
edilmemesi gereken kaidelerindendir. ve Kur’an'ın Kur’an ile tefsiri
açısından değerlendiriniz.
Ayetleri bu şekilde açıklamanın ilk örnekleri Resûlullah
ile başlar. Abdullah b. Mesud şöyle anlatır: “İman edip de
imanlarına zulmü bulaştırmayanlar var ya! İşte emniyette
olmak onların hakkıdır. Doğru yolu bulmuş olanlar da
onlardır.” ayeti indiğinde durum sahabeye ağır geldi. Hz.
10
Peygamber'e “Hangimiz kendine zulmetmez ki!” dediler.

8 bk. Yûsuf suresi, 35. ayet; Âl-i İmrân suresi, 97, 190. ayetler; Bakara suresi,
99, 252. ayetler; İsra suresi, 101. ayet.
9 bk. Âl-i İmran suresi, 190. ayet; İsra suresi, 101. ayet.
10 En'âm suresi, 82. ayet.

91