Page 3 - Tefsir 4. Ünite

4. ÜNİTE KUR’AN'I ANLAMA VE YORUMLAMA

Peygamberimiz hayatta iken Kur’an-ı Kerim’in anlaşılma- NOT EDELİM
sına dair hem açıklamalar yaptı hem de onu uygulayarak an-
lamanın hayata yansımasını gösterdi. Sahabe de Kur’an-ı Ke- َ َ َّ َ ُ ّٰ ْ َ
rim’i anlamaya, yaşamaya ve başkalarına açıklamaya büyük عبتا نــم للا ِهب ي۪دــهي ﴿
ِ
ِ
َ َ
َ
ْ
َ
ّ
ُ
ُ
ُ
çaba gösterdi. Tâbiin döneminde bu çaba, biraz farklılaşarak ِم لا لبــس هــناوضر
َ
ِ
ve hız kazanarak devam etti. Bu arada ayetleri anlama ve yo- َ ُ ُّ َ ْ ُ ُ ْ ُ َ
rumlama konusunda bazı problemler belirdi. Çünkü Kur’an-ı ِ تاملظلا نــِم مــهجرخيو
ِ
ْ
َ
Kerim’in iniş tarihinden uzaklaşılıyor, İslam’ı iyi bilenler azalı- مهي۪دهيو ۪هــِنذِاب روــلا ىلِا
ْ
ُّ
ْ َ َ
yor, farklı dilleri konuşan ve çeşitli kültürlerde yetişmiş insan- ِ َ ْ ُ ِ ِ ٰ
َ
6
lar Müslüman oluyordu. İşte bu sıralarda Kur’an-ı Kerim’in ﴾ 16 ٍ مي۪قتــسم ٍ طا ِ ص لِا
doğru anlaşılması ve hayata aktarılması için iki adım atıldı. İlk “Allah, o (Kur'an) ile rızası
olarak, ileri gelen bilginler, ayetleri insanların anlayacağı şe- peşinde olanları selâmet yolla-
kilde, fakat ilmi disiplin içinde tefsir etmeye başladı. Böylece rına iletir ve onları izniyle, ka-
tefsir ilminin temelleri atılmış oldu. İkincisi de Kur’an-ı Kerim’i ranlıklardan aydınlığa çıkarıp
incelemeye ve tefsir yapmaya yardımcı bilgiler toplanmaya kendilerini dosdoğru bir yola
başlandı. Zamanla onlara Ulûmu’l-Kur’ân (Kur’an İlimleri) de- iletir.” (Mâide suresi, 16. ayet)
nildi. Bu arada yavaş yavaş Kur’an-ı Kerim’i tefsir etmede uyul-
ması öngörülen birtakım kurallar koyma gereği ortaya çıktı.
İşte bu kurallara, Kur’an-ı Kerim'i anlama ve yorumlama yön-
temine özel “temel ilkeler” denilmektedir.
2. Kur’an'ı Anlama ve Yorumlama
Yönteminde Temel İlkeler
Kur’an-ı Kerim, Yüce Allah’ın son peygamberi Hz. Muham-
med’e (s.a.v.) indirdiği ilahi kitaptır. Dili Arapçadır, İslamın
temel kaynağıdır. Bu yüzden herhangi bir kitap gibi okunup
anlaşılmak istenirse hatalar yapılabilir. Zaten onun anlaşılması YORUMLAYALIM
ve yorumlanması için konulan özel ilkeler de hatalara düşmeyi
önlemek içindir. Bu ilkelere bağlı kalınarak okumaya ve anla- “Allah (c.c.) yolunda öldü-
maya çalışıldığı müddetçe yanlışa düşme oranı azalır. Kur’an-ı rülenleri sakın ölüler san-
Kerim’i tefsir etmek isteyen müfessir de bu kurallara uyarak ma. Bilakis onlar diridirler,
tefsirini yazmak zorundadır. Bunu yapmazsa ayetlerin anla- Rablerinin verdiği nimetlerin
sevincini yaşayarak rızıklandı-
mına ve maksadına uygun olmayan bir tefsir ortaya koymuş rılmaktadırlar.”
olabilir.
(Âl-i İmran suresi, 169. ayet)
Kur’an-ı Kerim’i anlamada ve yorumlamada temel ilkeler
Yukarıdaki ayeti yorum
şunlardır: metodu ilkeleri doğrultusun-
1. Arap diline vukufiyet da yorumlayınız.
2. Kur’an’ın Kur’an ile tefsiri
3. Kur’an’ın sünnet ile tefsiri
4. Kur’an’ın sahabe ve tâbiinin görüşleri ile tefsiri
5. Nüzul ortamını dikkate alma
6. Bilimsel verilerden faydalanma

6 İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Tarihi, C 1, s. 113 vd.

89