Page 9 - Tefsir 2. Ünite

2. ÜNİTE TEFSİR İLMİ VE KAVRAMLARI

Medenî sureler ise veciz olmakla beraber genellikle daha
uzundur. Bu surelerde daha çok hukuki meseleler, hadler,
toplumsal hayatı düzenleyen kurallar, münafıklar, ehl-i kitap
ile ilişkiler ve mukatele konuları yer almaktadır. Namaz
hariç diğer ibadetler bu surelerde farz kılınmıştır. Medenî
surelerde örnek bir İslam toplumunun oluşturulması
hedeflenmiştir.
Ayetlerin veya surelerin indirildiği yeri ve ortamın şart- YAZALIM
larını bilmek, Kur’an’ın doğru anlaşılmasına yardım eder. Esbâb-ı nüzulü bilmenin
Dinî hükümlerin daha kolay anlaşılmasına imkan verir. Ay- Kur'an'ı anlama ve yorumlamada
rıca Peygamberimizin ahlak ve yaşayışını öğrenmeye yar- ne gibi faydaları vardır? Yazınız.
dımcı olur.
................................................................................................
3.2. Esbab-ı Nüzul
................................................................................................
Esbab-ı nüzul terkibi, ayetlerin iniş sebepleri anlamına ................................................................................................
gelir. Terim olarak Peygamberimiz zamanında meydana
gelen ve bir veya birkaç ayetin yahut bir surenin inmesine ................................................................................................
sebep olan olay, durum ya da Resûlullah’a sorulan soru ...............................................................................................
demektir. Kur’an-ı Kerim’in büyük bölümü, herhangi bir ...............................................................................................
13
soru veya neden olmaksızın bir kısmı ise bazı sebeplere ...............................................................................................
bağlı olarak inmiştir. Bu sorular çoğunlukla ashaba ait
olup öğrenme maksadıyla sorulan sorulardı. Ehl-i kitabın ...............................................................................................
soruları ise Peygamberimizi güç duruma düşürme veya
İslamla alay gibi gerekçelere dayanıyordu.
Bir olay veya soru sebebiyle inen ayetler, bazen mu-
hataplarını eğitmek amacı taşımıştır. Mesela Hz. Paygam-
ber’e kıyametin ne zaman kopacağı, hem samimi bir niyet-
le vaktini merak edenler ve hem de onu kendilerine göre
sınamak isteyenler tarafından sorulmuştur. Allah da (c.c.),
“Onun bilgisi Allah’a aittir. Ne bilirsin, belki de zamanı ya-
kındır.” ayetiyle, her iki gruba cevap vermiştir. Buna göre
14
Peygamber de (s.a.v.) olsa Allah (c.c.) bildirmedikçe kıya-
metin vaktini kimse bilemez. Fakat kişi, küçük kıyameti sa- ARAŞTIRALIM
yılan ölümünü hesaba katmalı, kıyameti uzakta görmemeli
ve sonsuz hayatı için hazırlıklı olmalıdır. Faizin haram kılınma aşamala-
Kişisel sorular ve sorunlara cevap olarak inen ayetler, rını Rûm suresi, 39; Nisâ suresi,
genel manalı olup sadece soranı değil, herkesi muhatap 160, 161; Âl-i İmrân suresi, 130.
alır. Bu durum “sebebin özel olması, hükmün genel olması- ve Bakara suresi, 275-279. ayet-
na engel değildir” kuralıyla ifade edilir. Mesela sahabeden lerinden araştırınız.
ağır hasta olan Câbir (r.a.) öleceğini tahmin ederek malı-
nı ne yapması gerektiğini Peygamberimize sormuştur. Bu
soru üzerine miras hakkındaki Nisâ suresinin 11-12. ayetle-
ri nazil olmuştur. Bu ayetler, miras bırakılan malların kimle-
re hangi oranda paylaştırılması gerektiği konusunda evren-
sel hükümler içermektedir. 15
13 Zerkânî, Menâhilu’l-İrfân, C 1, s. 106.
14 Ahzâb suresi, 63. ayet.
15 DİB İslam ve Toplum, C 2, s. 246.
39