Page 8 - Kelam 4. Ünite

A ARAŞTIRALIM

Aşağıda verilen ayetleri http://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/ adresinden araş-
tırarak İslam’ın şirki kesinlikle hoş görmemesinin sebeplerini arkadaşlarınızla
müzakere ediniz:

(Nisâ suresi, 116. ayet; Yunus suresi, 18. ve 66. ayetler.)

İslam’ın Politeizme Bakışı

Allah’tan (c.c) başka tanrı edinmek ve Allah’a (c.c) ortak koşmak İslam’da “şirk”, Allah’a (c.c) ortak koşanlar da “müşrik”
olarak adlandırılmaktadır. Kur’ân-ı Kerîm’de kıssaları anlatılan bütün peygamberler öz itibariyle şirke karşı tevhit mücadelesi
veren öncü kişilerdir. Kur’ân-ı Kerîm, Allah’ın (c.c) varlığından daha çok, birliği üzerinde durur ve temel problem olarak şirk
8
meselesine odaklanır. Kur’ân’da, “Onların çoğu, ancak ortak koşarak Allah’a iman ederler.” buyrularak insanın pek
çok şeyi putlaştırabileceğine, böylece inancına şirk karıştırabileceğine dikkat çekilmiştir.

” ”“De ki: Hangi şey şehadetçe en büyüktür? De ki: (Hak peygamber olduğuma dair) benimle sizin ara-
nızda Allah şahittir. Bu Kur’ân bana, kendisiyle sizi ve ulaştığı herkesi uyarmam için vahyolundu.
Yoksa siz, Allah ile beraber başka tanrılar olduğuna şahitlik mi ediyorsunuz? De ki: Ben buna şahitlik
etmem. O ancak bir tek Allah’tır, ben sizin ortak koştuğunuz şeylerden kesinlikle uzağım, de.”
9
” ”“Allah, kendisine ortak koşulmasını asla bağışlamaz; bundan başkasını, (günahları) dilediği kimse
için bağışlar. Allah’a ortak koşan kimse büyük bir günah (ile) iftira etmiş olur.”
10
2.3. Agnostisizm

Sözlükte bilinmezcilik ya da bilinemezcilik anlamına gelen agnostisizm, insanların mutlak bilgiye ve hakikate ulaşamaya-
cağını, özellikle de Tanrı hakkında kesin bilgi elde etmenin mümkün olmadığını savunan felsefi yaklaşımı ifade eder. Özellikle
11
pozitivist ve materyalist akımların dayanak noktalarından birisi olarak kullanılabilen bir akımdır.
“Agnostisizm, aslında özü itibariyle Tanrı’nın varlığını kesin olarak kabul eden teizm kadar Tanrı’nın yokluğunu savunan
ateizme de karşıdır. Agnostiklere göre Tanrı’nın varlığı kesin olarak bilinemeyeceği gibi yokluğunu iddia etmek de doğru
değildir. Çünkü o da kesin olarak bilinemez.” Antik Yunan’da sofistler ve Protagoras’ta görülebilen bu yaklaşımı modern
12
Batı düşüncesinde ortaya koyan kişi Thomas Huxley’dir.

Agnostikler din meselesinde olduğu gibi bilgi konusunda da genelde kuşkucu yaklaşımı esas alırlar. Agnostik bakış
açısında, Tanrı’nın varlığı yanında ahiretle ilgili meselelerin de doğrulanması mümkün görülmez ve herhangi bir dini benim-
semek anlamsızdır.

B BİLGİ KUTUSU

Din felsefesi tartışmalarında bir yaklaşım olarak kabul edilen agnostisizme göre, şeyler hakkında ve özel-
likle dinî meseleler hakkında doyurucu bilgiye ve nihai hükümlere ulaşmak imkânsızdır.

8 Yusuf suresi, 106. ayet.
9 En’âm suresi, 19. ayet.
10 Nisâ suresi, 48. ayet.
11 İlhan Kutluer, “Agnostisizm”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 27, s. 41.
12 Ahmet Cevizci, Paradigma Felsefe Sözlüğü, s. 264.
76