Page 6 - Kelam 4. Ünite

A ARAŞTIRALIM

A’râf suresi, 54. ayet; Furkân suresi, 1-2. ayetler; Mümin suresi, 64. ayet; Yunus suresi, 5. ayet; Nahl suresi,
10-12. Ayetler

Yukarıda verilen ayetleri http://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/ adresinden araştıra-
rak deizmin tanrı anlayışını iptal eden yönlerini arkadaşlarınızla müzakere ediniz.

2.2. Politeizm

İlâhî gerçekliğin özü itibarıyla, bir değil de çok olduğunu, birden çok tanrının var olduğunu savunan anlayışa; tabiat
güçlerinin, ölülerin, birtakım hayvanların ilâhlaştırılmasının sonucu olarak ortaya çıkan ve birden çok tanrının varlığını kabul
eden inanca politeizm denir. 7

İslam’a göre ilk insandan itibaren insanlığın temel inancı, Allah’ın (c.c) varlığı ve birliği esasına dayanan tevhit akidesi
olmuştur. Hz. Âdem’den bu yana bütün peygamberler insanlığa tevhit akidesini tebliğ etmişler ve kendileri de bu inançla
insanlara önderlik ve örneklik etmişlerdir. Günümüzde dinler tarihi alanında yapılan yeni araştırmalar da ilk inanışların Al-
lah’ın (c.c) birliğine dayalı olduğunu, çok tanrıcılığın (politeizmin) bir sapma olarak sonradan ortaya çıktığını göstermektedir.

B BİLGİ KUTUSU

Kur’an-ı Kerim’de üzerinde en çok durulan konu tevhit inancıdır. Allah bütün günahları bağışlayacağını
ancak şirki affetmeyeceğini bildirir.
“Allah, kendisine ortak koşulmasını asla bağışlamaz; bundan başkasını (günahları) dilediği kimse
için bağışlar. Allah’a ortak koşan kimse büyük bir günah (ile) iftira etmiş olur.”
(Nisa suresi, 48. ayet.)

Din konusunda aslolan tevhit olmakla birlikte tarih boyunca Allah’ı (c.c) bırakıp kendilerine başka tanrılar edinen
insanların ve toplulukların da var olduğu bilinmektedir. Bunlardan bir kısmı tabiat güçlerini, bir kısmı ruhları, bir kısmı da
kendi yaptıkları putları tanrılar olarak kabul etmişler ya da Allah’ın (c.c) yanında başka tanrıların da olduğuna inanmış-
lardır. Bazı toplumlarda ise çok tanrı inancı, her kabileye ait tanrılar olarak kendini göstermiştir.

Politeizme göre birden çok tanrı vardır ve tanrıların sayısı belirsizdir. Ayrıca çok tanrıcılık inancında tanrıların farklı
görevleri bulunur ve her tanrının belirli bir görevi vardır. Bu inancı benimseyenler çoğunlukla Allah’ın (c.c) yaratıcı ve güçlü
olduğunu kabul etmektedirler. Ancak bunun yanında Allah’tan (c.c) başkalarına olağanüstü güçler atfederek onlardan yar-
dım beklerler. Tarih boyunca melek, şeytan, cin ve ataların ruhları gibi görülemeyen tabiatüstü varlıklara ilâhlık yakıştırılarak
şirke düşülmüştür. İnsanların ölüleri, birtakım hayvanları, ay, güneş, yıldız gibi gök cisimlerini tanrılaştırarak putperestliğe ve
politeizme gidebildiği de görülmüştür.

Her ne şekilde olursa olsun çok tanrıcılık (politeizm), bu tür birden fazla tanrı inanışlarının ortak adı olarak kullanılmak-
tadır. Çok tanrıcı inanışlar Babil ve Asurlular’da, Eski Yunan’da, Eski Mısır’da, Afrika dinlerinde ve Cahiliye Dönemi Arap
toplumunda var olmuştur. Hinduizm de çok tanrılı dinlere örnek olarak verilebilir.
A ARAŞTIRALIM

Tarih boyunca insanların şirke düşme sebeplerini araştırınız. Birden çok varlığa ilâhlık yakıştırmanın
ve Allah’a inanmanın yanında sadece O’na has olması gereken özellikleri başka varlıklarda da görmenin
nedenleri üzerine düşününüz.

7 Ahmet Cevizci, Paradigma Felsefe Sözlüğü, s.389.
74