Page 55 - İslam Ahlâkı 2. Ünite

AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR 2. ÜNİTE

İslam, insan hayatına her konuda bir denge getirmektedir. İnançta, amellerde, ahlakta,
mal kazanma ve harcamada, duygularda, nefret ve sevmede
hep orta yolu tavsiye eder. İslam ümmeti, vasat bir ümmettir.
Yani orta yolu izleyen, dengeli ve hayır yolları üzerinde olan DİKKÂT!
bir ümmettir. Bu ümmetin mal konusundaki tutumu da den- Alışverişe çıkmadan önce
geli ve ölçülü olmalıdır. ihtiyaç listesi yapmak,
gereksiz harcamanın
Kur’an-ı Kerim, işte bu orta yola ve müstakim çizgiye önüne geçer,
işaret eder. Aşırı harcamayı da cimriliği de hoş görmez.
Müslümanlar’a, “Eli sıkı olma, ölçüsüzce eli açık da olma;
sonra kınanacak, kendi kendine hayıflanacak duruma
düşersin!” ayeti ile bu ikisi arasında denge kurmayı tavsiye eder.
212
Kulun, imkânlarına göre yiyip içmesi ve giyinmesi savurganlık değildir. Bilakis Peygam-
berimiz’in (s.a.v) bildirdiğine göre ölçülü hareket edildiği takdirde Allah Teala, nimetlerini kul-
larında görmeyi sever: “Yiyiniz, içiniz, sadaka veriniz ve giyininiz. Ancak kibirlenmeyin ve israf
etmeyin. Şüphesiz Allah Teala, nimetinin eserini (görüntüsünü) kulunun üzerinde görmek ister.”
213
Mülkün tamamı, aslında Allah’a (c.c.) aittir. İnsana emanet olarak ve imtihan için bir
miktar mülk, nimet verilir. Malı ve geçimlikleri helal yoldan kazanıp helal yola harcayanlar,
Allah (c.c.) yolunda infak edip hak sahiplerinin hakkını verenler, saçıp savurmayanlar, mal
konusundaki sınavı kazanırlar.

İsraf kavramını sadece yiyecek-içecek, mal-mülk ve maddi imkânlarla alakalı olarak düşün-
memek gerekir. İsrafı, maddi-manevi her türlü nimetin, yaratılış gayesine ters kullanılması ve
boşu boşuna harcanması olarak değerlendirmek en doğrusudur. Dolayısıyla giyim-kuşamda,
içinde oturulan binada ve evin döşenmesinde olduğu gibi, zaman ve sağlık gibi nimetlerde de
israf söz konusudur. Bir insanın abdest alırken, lavaboda musluğu sonuna kadar açması nasıl
israfsa sağlığını tehlikeye atması, zamanını doğru ve verimli kullanmaması aynı şekilde israftır.

Müslüman, elindeki nimetin veya içinde bulunduğu fırsatların kendisi için bir imtihan
vesilesi olduğunu bilmelidir. Aynı
zamanda bu nimetlere çok sayıda * Hazıra dağ dayanmaz.
insanın sahip olamadığını, dünyada * Ayağını yorganına göre uzat.
milyonlarca insanın açlık, susuzluk * Bol bol yiyen, bel bel bakar.
ve yoksulluk içinde kıvrandığını dü- * İşten artmaz, dişten artar.
şünmelidir. Allah Teala’nın emanet * Güvenme varlığa, düşersin darlığa.
olarak verdiği nimetlerde yoksulla- Atasözleri
rın hakkı olduğu bilinciyle hareket
etmeli, israftan kaçınıp infaka yö-
nelmelidir.

212 İsrâ suresi, 29. ayet.
213 Buhârî, Libas, 1; İbn Mâce, Libas, 23.
71