Page 39 - İslam Ahlâkı 2. Ünite

AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR 2. ÜNİTE

şeklinde olmayacak, insanlar ibadetlerini riya için yapacaklar.” cevabını vermiştir. 164

Bir hadiste de ibadet ve hayırlarıyla şöhret peşinde olanların gizli kötülüklerinin Allah
(c.c.) tarafından teşhir edileceği, riya ile amel edenlerin riyakârlığının açığa vurulacağı ifade
165
edilmektedir. Amellerde esas olan gizliliktir, çünkü gizlilik ihlaslı olmayı ve riyadan kurtul-
mayı sağlar. Ancak amelleri açıktan yapmanın sakıncasının bulunmadığı, hatta faydalı ol-
duğu durumlar da vardır. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de, “Sadakaları açıktan verirseniz bu ne
güzel! Eğer yoksullara gizlice verirseniz bu sizin için daha hayırlıdır.” 166 buyrulmuştur.

OKUMA PARÇASI

Ebû Hüreyre (r.a.), Resulullah’ı (s.a.v) şöyle buyururken dinledim, dedi:
“Kıyamet günü hesabı ilk görülecek kişi, şehit düşen bir kimse olup huzura getirilir.
Allah Teala ona verdiği nimetleri hatırlatır, o da hatırlar ve bunlara kavuştuğunu itiraf eder.
Cenâb-ı Hak:
– Peki, bunlara karşı ne yaptın diye buyurur.
– Şehit düşünceye kadar senin uğrunda cihat ettim, diye cevap verir.

– Yalan söylüyorsun. Sen, “babayiğit adam” desinler diye savaştın, o da denildi, buyurur.
Sonra emrolunur da o kişi yüzüstü cehenneme atılır.
Bu defa ilim öğrenmiş, öğretmiş ve Kur’an okumuş bir kişi huzura getirilir. Allah (c.c.) ona
da verdiği nimetleri hatırlatır. O da hatırlar ve itiraf eder. Ona da:

– Peki, bu nimetlere karşı ne yaptın? diye sorar.
– İlim öğrendim, öğrettim ve senin rızan için Kur’an okudum, cevabını verir.
– Yalan söylüyorsun. Sen “alim” desinler diye ilim öğrendin, “ne güzel okuyor” desinler
diye Kur’an okudun. Bunlar da senin hakkında söylendi, buyurur. Sonra emrolunur, o da
yüzüstü cehenneme atılır.
Daha sonra Allah’ın (c.c.) kendisine her çeşit mal ve imkân verdiği bir kişi getirilir. Allah
(c.c.) verdiği nimetleri ona da hatırlatır. Hatırlar ve itiraf eder.

– Peki ya sen bu nimetlere karşılık ne yaptın, buyrur.
– Verilmesini sevdiğin, hoşnut olduğun hiçbir yerden esirgemedim, sadece senin rızanı
kazanmak için verdim, harcadım, der.
– Yalan söylüyorsun. Hâlbuki sen, yaptıklarını “ne cömert adam” desinler diye yaptın. Bu
da senin için zaten söylendi, buyurur. 167

164 Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 124.
165 Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 270; Buhârî, Rikak, 36, Ahkâm, 9; Müslim, Zühd, 47, 48.
166 Bakara suresi, 271. ayet.
167 Müslim, İmâre, 152.
55