Page 12 - Fıkıh 2. Ünite
P. 12
FIKIH
2.2. Fıkhi Mezhepler
Tâbiîn döneminde oluşmaya başlayan mezhepler, te-
be-i tâbiîn döneminde sistemli hâle gelmiştir.
Fıkıh mezheplerinin genel özellikleri şunlardır:
• Fıkhi mezhepler, din değil dinin yorumudur.
• İnsan ürünü olan içtihat farklılığından ortaya çık-
mıştır.
Mezhep kelimesi; Arapçada
gitmek anlamındaki ( َ بَهَذ ) fiilinden • İslam’daki fikir özgürlüğünün ve düşünce zenginli-
masdar veya gidecek yer ve yol ğin göstergeleridir.
mânâsında mekân ismidir. Terim • Fıkıh mezhepleri değişim ve yeni gelişmeler karşı-
olarak ise dinî ve hukukî konularda sında farklı çözümler üreterek İslam’ın daha rahat
otorite sayılan âlimlerin ortaya yaşanmasını sağlar.
koyduğu görüşleri ve belirledikleri
sistem, anlamına gelir. Günümüzde fıkhi mezhepler denilince Müslümanlar
arasında meşhur olmuş dört mezhep akla gelir: Hanefi,
(bk. İlyas Üzüm, “Mezhep”, TDV İslam Mâliki, Şâfii ve Hanbeli mezhepleri. Bu mezhepler dışında
Ansiklopedisi, C 29, s. 526)
İslam tarihinde başka mezhepler de ortaya çıkmıştır.
Bu mezheplerin de içtihadları ve müçtehit imamları
olmuştur. Ancak bunlara tabi olanlar günümüzde
olmadığı için görüşleri, sadece kitaplarda yazılı kalmıştır.
İmamlarının adıyla anılan ve günümüze kadar ulaşmayan
mezhepler şunlardır:
Evzâî, İbn Şübrüme, İbn Ebî Leylâ, Zahirî (Davud b. Ali),
Taberî, Süfyanu’s Sevrî, Leys b. Sa’d.
GÜNÜMÜZE ULAŞAN MEZHEPLER VE İMAMLARI
Sünnî mezhepler Ş î mezhepler
ve mamları ve mamları
HANEFî: İmam Âzam Ebû Han fe ZEYDî: İmam Zeyd b. Al
Numan b. Sab t
MALİKî: İmam Mâl k b. Enes CAFERî: İmam Cafer- Sadık
ŞAFİî: İmam Muhammed b. İdr s
eş-Şaf î
HANBELî: İmam Ahmed b. Hanbel
32