Page 9 - Fıkıh 2. Ünite
P. 9
2. Ünite - Fıkıh İlminin Doğuşu, Gelişmesi ve İçtihat
Bu konuya Sevgili Peygamberimizin hayatından bir örnek
verecek olursak; Sahabeden Muaz b. Cebel’in
Resulullah (s.a.v.) Muaz b. Cebel’i (r.a.) Yemen'e vali (r.a.) hayatını araştırınız.
olarak gönderirken ona sorar:
Resulullah: “Ne ile hükmedeceksin?”
Muaz: "Allah'ın Kitabı ile."
Resulullah: “Ya onda açık bir hüküm bulamaz isen?
Muaz: "Resulünün sünneti ile."
Resulullah: “ Onda da bulamaz isen?”
Muaz: "İçtihat ederim, meseleyi çözümsüz bırakmam." İbn Abbas (r.a.) şöyle naklet-
Bu cevaplar üzerine Resulullah: “Resulünün elçisini ti: "Has’am kabilesinden bir kadın
muvaffak kılan Allah’a hamdolsun” buyurur. 11 Müzdelife günü Resulullah'a (s.a.v)
Peygamberimiz ile Muaz b. Cebel arasında geçen bu “Ey Allah’ın Resulü! Allah’ın kulla-
konuşma, bütün zaman ve mekânlarda içtihadın gerekli rına farz kıldığı hac ibadeti, ihtiyar
olduğuna işaret etmesi açısından son derece önemlidir. babama da farz oldu. Babam yolcu-
İçtihat, değişen zamanın ve coğrafyanın ihtiyaçlarına uy- luk yapmaya dayanamaz, onun yeri-
gun çözüm üreterek fıkhın gelişmesinde güçlü bir etken ol- ne ben haccedebilir miyim?” dedi.
muştur. Peygamberimiz de “Evet” buyurdu."
(Nesai, Menâsikü'l-Hac, 9)
Peygamberimizin dönemine, sahabe ve sonraki dönem-
lerdeki içtihat faaliyetlerine bakarak içtihadın her zaman
gerekli olduğunu anlayabiliriz.
Müçteh t
Mezhep Fukaha
İçt hadla lg l
Fetva Mukall d
bazı kavramlar
Müft Telf k
11 bk. Ebû Dâvud, Akdiye, 11; Tirmizî, Ahkâm, 3.
29