Page 11 - Kelam 3. Ünite

İmam Maturîdî’nin Semerkant’taki Türbesi
Maturîdîlik ayet ve hadisle birlikte aklı da dinin anlaşılması için gerekli bir temel kabul etmiştir. Maturîdiyye bazı konu-
larda daha akılcı davrandığından Eş’ariyye ile Mutezile arasında yer almış irade, kader, hüsün-kubuh, hikmet vb. konularda
aklı önceleyen bir tutum sergilemiştir. İmam Maturîdî, İmam Ebu Hanife’nin akaid konusunda koyduğu prensipleri açıklayıp
geliştirdiği için Ebu Hanife’nin İmam Maturîdî üzerinde ciddi bir etkisi vardır. İmam Maturîdî’den sonra bu mezhebin geliş-
mesine Hakîm es-Semerkandî (ö. 342/953), Ebü’l-Yüsr el-Pezdevî (ö. 493/1100), Ebü’l-Muîn en-Nesefî (ö. 508/1115),
Necmeddin Ömer en-Nesefî (ö. 537/1142), Nureddin es-Sabuni (ö. 580/1184), Kemaleddin ibni Hümam (ö. 861/1457)
gibi âlimler ciddi katkılarda bulunmuştur. Maturîdîlik daha çok Türkiye, Balkanlar, Kafkasya, Orta Asya, Çin, Hindistan ve
Pakistan’da yayılmıştır.

Maturîdîliğin bazı görüşleri :
12
✓ İman; dil ile ikrar, kalp ile tasdikten ibarettir.
✓ Amel imandan bir cüz değildir. Allah (c.c.) Kur’an’da bu ikisini ayrı kullanmıştır.
✓ İnsanın akıl yoluyla Allah’ın (c.c.) varlığına ulaşması mümkündür.

✓ Kur’an Allah’ın (c.c.) kelamıdır; kelam Allah’ın (c.c.) zatı ile beraber olan ezelî bir sıfattır. Ancak Kur’an harfleri ve
sesleri sonradan yaratılmıştır.
✓ İnsanın fiillerini Allah (c.c.) yaratır, insan kesb eder. İnsan bütün fiillerinden sorumludur.

✓ Mürtekib-i kebire (büyük günah işleyen kimse) günahı helal saymadıkça dinden çıkmaz.
✓ Allah(c.c.), ahirette görülecektir. Fakat biz bunun keyfiyetini bilemeyiz.

İmam Maturîdî’nin eserleri yanında Ebü’l-Muîn en-Nesefî’nin Tebsiratü’l-Edille ve et-Temhîd li-Kavaidi’t-Tevhid; Nured-
din es-Sabuni’nin el-Bidâye fî Usûli’d-Dîn ve Ömer en-Nesefî’nin Akaidü’n-Nesefî adlı eserleri Maturîdiyye mezhebinin temel
eserleri olarak sayılabilir.

12 A.Saim Kılavuz, Anahatlarıyla İslam Akaidi ve Kelam’a Giriş, s. 477-475; Şerafetin Gölcük – Süleyman Toprak, Kelam, s. 36-38; Muhid-
din Bağçeci, Maturidiyye, Şamil İslam Ansiklopedisi, C 4, s.76-79.

58 59