Page 17 - Fıkıh Okumaları 6. Ünite

6. ÜNİTE

YORUMLAYALIM

Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Sizden biriniz dünyevi sıkıntılar al-
tında kalıp da ölümü temenni etmesin. Fakat şöyle desin: Allah’ım! Yaşa-
mak benim için hayırlı ise beni yaşat, ölmek benim için hayırlı olacaksa
benim ruhumu al.”
(Buhârî, Merda ve Tıb 19; Dârimi, Rikak: 45)

Yukarıdaki hadisi ötanazi bağlamında yorumlayınız.

Ötenazi, bir çeşit intihar olarak kabul edilmektedir. Tedavisi tıbben mümkün görülmeyen bir has-
tanın acı ve ıstırapları ne kadar dayanılmaz olursa olsun, hayatına son vermek üzere hekimin ötanazi yap-
masına izni vermesi büyük bir günah olup böyle bir işi onaylayan ve hastanın yaşaması için gerekli tedaviyi
uygulamayan kimseler de günahkâr ve sorumlu olurlar. Bu yüzden kişinin kendisine ötenazi yapılmasına
izin vermesi, hekimin bunu yerine getirerek o kişin hayatına son vermesini asla caiz kılmaz. Böyle bir fiilin
suç ve günah olduğu hususunda âlimler arasında görüş birliği vardır. Hayat, Allah'ın insana bir emanetidir.
Dolayısıyla şartlar ne olursa olsun insanın, hayatına son vermesi için başkasına yetki vermeye hakkı yok-
tur. Yaşama ümidi kalmamış da olsa, gerçek manada tıbben ölmemiş bir insanın sağlığına kavuşup tekrar
hayata dönmesi, az rastlanan bir olay olmakla birlikte imkânsız değildir.

Pasif ötenazi: Hastanın hayatının devamı için gerekli olan tedavinin durdurulmasına pasif ötanazi
denir ki burada bilinci yerinde olmayan yahut kendisine danışılmayan hastanın hayatına hekim son verir.
Bu yüzden pasif ötenazi adeta bir cinayet olarak kabul edilmiştir.

3.3.Beyin Ölümü

Beyin, başta kan dolaşımı ve solunum olmak üzere vücuttaki sistemleri idare eden ve bunların bir
bütün hâlinde çalışmasını sağlayan merkezî organdır. Beyinin gönderdiği komutlarla vücudun organları
ve hücreleri çalışmaktadır. Beyin ölümü ile birlikte artık beyin vücudun hücrelerine komut gönderemez.
Böyle olunca da organlar çalışmaz ve organlar canlılığını kaybederler ve tam olarak ölüm gerçekleşir.

Beynin fonksiyonlarını geri dönülmez biçimde yitirmesiyle birlikte eğer vücut yaşam destek ünite-
sine bağlı değilse diğer organlar da çalışmaz ve ölüm tam olarak gerçekleşir. Beyin ölümü gerçekleştikten
sonra vücudun alt sistemleri bir süre daha beyinden bağımsız biçimde yaşam destek ünitesinin yardımıyla
bazı işlevlerini sürdürür. Kalbe verilen elektrik dalgaları, birtakım kimyevi maddelerin etkisi ve solunum
aygıtı sayesinde vücutta kan dolaşımı devam edebilir. Bünyeye göre farklılık göstermekle birlikte bir süre
sonra kalp atışı da durur. Beyin ölümünün gerçekleşmesinin ardından kan dolaşımının ve solunumun bir
müddet daha devam edebilmesi, yine bazı irade dışı hareketlerin görülebilmesi vücutta canlılığı devam
ettirir. Klasik kaynaklarımızda ölümün tam olarak gerçekleşmesi nefes almanın ve kalp atışının durmasına
bağlanmıştır. Böyle olunca modern ölüm anlayışıyla klasik ölüm anlayışı arasında bir farklılık ortaya çık-
maktadır.

157