Page 14 - Fıkıh Okumaları 6. Ünite

FIKIH OKUMALARI

bulunmasına karşın organ veren kişi için de böyle bir tehlike bulunmadığından bu tür organ ve doku nakli
caiz kabul edilmektedir.

İslam hukukçularının büyük çoğunluğu bunlara ilave olarak damar gibi insan bedeninde yedeği
bulunan, böbrek gibi vericinin yaşamını riske sokmayan ve beden bütünlüğünü bozmayan organların ve-
rilmesini de caiz sayarlar.

İslam hukukçuları, canlılar arasında organ naklinin caiz olabilmesi için belirledikleri şartlar şunlar-
dır:
1. Bir zaruretin bulunması
2. Vericinin izin ve rızasının bulunması
3. Organın alınmasının vericinin hayatını riske sokmayacak, sağlığını ve beden bütünlüğünü
bozmayacak olması ve bu durumun tıbbi raporla belgelendirilmesi
4. Konunun uzmanlarında operasyon ve tedavinin başarılı olacağına ilişkin güçlü bir kanaatin
oluşması
5. Yeterli tıbbi ve teknik şartların bulunması
6. Organ vermenin ücret veya belli bir çıkar karşılığında olmaması.

b-Ölüden organ ve doku nakli: Dinimiz insan hayatına ve sağlığına özel bir önem vermektedir.
Bunu sağlamak üzere meşru her türlü tedavi yönteminin kullanılmasına izin vermiştir.

Organ nakli, alternatifsiz bir tedavi yöntemi olarak insanları sağlığına kavuşturmakta ve hayata
YORUMLAYALIM
döndürmektedir. Vefat eden kişinin bu organları defnedildiği zaman çürümeye terk edilecektir. Fakat bu
organların uzmanlar tarafından alınıp sağlık problemi olan bir kişiye nakledilmesiyle bir kişinin sağlığına
kavuşmasına ve hayata tutunmasına vesile olması durumunda bu organlar faydalı olarak kullanılmış ola-
caktır. Vefat eden kişinin bundan bir zararı da bulunmamaktadır.

LİSTELEYELİM

Organ naklinin dinen caiz olmasının gerekçelerini listeleyiniz.

Önceki İslam âlimleri, açlıktan ölme tehlikesiyle karşı karşıya kalan bir kişinin yiyecek bir şey bu-
lamadığı takdirde zaruret sebebiyle ölmeyecek kadar bir miktar ölü insan etinden yiyebileceğini, tedavi
maksadıyla haram ve necis şeylerin kullanılabileceğini, başka bir yol kalmadığı takdirde insan vücuduna,
ölmüş birisinin kemiğinin veya dişinin takılabileceğini belirtmişlerdir. Eski âlimlerimiz tarafından kaleme
alınan fıkıh kitaplarımızda bulunan bu tür bilgiler bize günümüzde zaruret sebebiyle organ naklinin caiz
olduğu konusundaki fetvaların fıkıh mantığı açısından da tutarlı ve doğru olduğunu göstermektedir.

154