Page 14 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite

İSLAM DÜŞÜNCESİNDE TASAVVUFİ YORUMLAR 3. Ünite

inceliklerini yaşatarak insanların İslam dinini benimsemelerine yardımcı olmuştur. Hacı Bek-
taş-ı Veli dört kapı (Şeriat, Tarikat, Marifet ve Hakikat) kırk makam adını verdiği öğretisinde
imanın şartlarına, ilim öğrenmeye; namaz, oruç, hac, zekât, abdest, gusül vb. ibadetleri yerine
getirmeye vurgu yapmıştır. 43

Alevilik-Bektaşilikte diğer ta-
savvufi düşüncelerde olduğu gibi
İslam'ın ahlaki prensipleri üzerinde
ısrarla durulur. Dede ve babalar, talip-
lerine temel ahlaki prensipler çerçe-
vesinde nasihat verirken Hacı Bektaş
Veli Hazretlerinin şu öğütlerini söyler-
ler: "Ey can! Yolumuz sevgi ve dostluk
üzerine kurulmuştur. Dergâhımızda
kışkırtıcı, bozguncu ve karıştırıcılara
yer yoktur. Çekememezlik, kıskançlık,
kendini beğenme, kin, kibir, inat, ar-
kadan konuşma, dedikodu, başkaları-
nı suçlama, iftira, küfür, zulüm, yalan
ve cinayet, Allah'ın yasak ettiği işler- 12.1.8. Hacı Bektaş Veli Türbesi/Nevşehir
dir" diyerek öğüt verirler. 44
Alevilik - Bektaşiliğin günümüze ulaşmasında en etkin unsurlardan biri bu kültürde var
olan “ocaklardır.” Anadolu'da "yol bir, sürek bin bir" ya da "el ele-el hakka" öğretisinin ve Ale-
viliğin günümüze kadar taşınmasını sağlayan ocaklar, hala bu görevi yürütmektedir. Ocaklar,
adap ve erkânı yürüten, Ehl-i beyt soyundan gelen, dedelerin aileleri çevresinde oluşan or-
ganizasyonları ifade etmektedir. Alevilik-Bektaşilikte her dede bir ocağa bağlıdır ve dedelerin
insanlar arasında büyük bir saygınlıkları vardır. 45

BİLİYOR MUSUNUZ?

Hacı Bektaş-ı Veli'nin Tasavvufi Düşünceleri;

☑ "İnsanın güzelliği sözlerinin doğruluğunda, olgunluğu dürüstlüğündedir".

☑ "İlim ile gidilmeyen yolun sonu karanlıktır."

☑ "Bir olalım, iri olalım, diri olalım."

☑ "Eline, beline, diline sahip ol." sözleriyle özetlenebilir.

(Mehmet Necmettin Bardakçı, Hacı Bektaş-ı Veli'nin Tasavvuf Felsefesi, http://www.ispartakulturturizm.gov.tr)

43 Hacı Bektaş Veli, Makâlât, s. 112-121.
44 Hakkı Saygı, Alevi-Bektaşi İnanç Sistemi ve Erkanları, s. 44.
45 Ali Yaman, Alevilerde Dedelik ve Dede Ocakları, s. 180.
81