Page 27 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 1. Ünite

1. Ünite İSLAM VE BİLİM

Astronomi

Kur’an-ı Kerim’in gökyüzü ve yıldızlarla ilgili
ayetlerinden ilham alan Müslüman âlimler, astronomi
alanında birçok çalışma ve buluş gerçekleştirmişlerdir.
Bunlardan bir kısmını şöyle sıralayabiliriz:
Ferazî (ö.777), gök cisimlerinin yüksel-
tisini ölçmekte kullanılan usturlabı icat
etmiştir. 69

Fergani (ö.861), Güneş'in kendi çevre-
sinde döndüğünü ilk defa keşfeden alimdir. Güneş tu-
tulmasını 842 yılında önceden tam olarak tespit etti.
Dünyanın yuvarlak olduğu konusunda yeni deliller
gösterdi. Bu çalışmaları sebebiyle Ay'daki Alfraganus
kraterine onun adı verilmiştir. 70 12.1.26. Usturlab

Sind b. Ali (ö.864), deniz seviyesinden
yüksekte bulunan bir kıyıda, Güneş'in batışını ölçmüş ve bu ölçüme dayanarak
Dünya’nın yarıçapını trigonometrik olarak hesaplamıştır. Daha sonra bu yöntemi
el-Birûnî de bir ovada yükselen yalçın bir dağda uygulamıştır.

Battanî (ö.929) Güneş yılını 365 gün 5 saat 46 dakika 24 saniye olarak ölçmüştür.
Bilim dünyasına katkılarından dolayı günümüzde Ay’ın bir bölgesine onun adı veril-
miştir. Ayrıca hazırladığı ayarlı astronomik tablolar, Avrupa astronomisinde büyük
etkiler bırakmıştır. 71

Birûnî (ö.1061) astronomi ile ilgili yak-
laşık yetmiş kitap yazmış, Kopernik’ten
yaklaşık beş yüz yıl önce Dünya’nın dön-
düğünü söylemiş ve elips şeklinde hare-
ket ettiğini iddia etmiştir. Birûnî aynı
72
zamanda kitaplarında Güneş ve Ay tutul-
masını çizimlerle açıklamıştır. 73

Uluğ Bey (ö.1449), Semerkant’ta ra-
sathane kurarak astronomi ile ilgili an-
siklopedik eserler kaleme almıştır. 74
Ali Kuşçu (ö.1474), yıldızların yerlerini
gösteren cetveller hazırlamış, rasatha-
neler kurarak birçok öğrenci yetiştirmiş- 12.1.27. Diyarbakır Ulu Camii'ndeki
tir. 75 Güneş Saati

69 Mehmet Bayrakdar, İslam’da Bilim ve Teknoloji Tarihi, s. 89.
70 Hacı Mahmut Hatun, Dünyaya Yön Veren Müslüman Bilim Adamları, s. 153.
71 Seyyid Hüseyin Nasr, İslam’da Bilim ve Medeniyet, s. 169.
72 Mehmet Bayrakdar, İslam’da Bilim ve Teknoloji Tarihi, s.76.
73 Seyyid Hüseyin Nasr, İslam’da Bilim ve Medeni yet, s. 177.
74 Seyyid Hüseyin Nasr, İslam’da Bilim ve Medeniyet, s. 173.
75 Seyyid Hüseyin Nasr, İslam’da Bilim ve Medeniyet, s. 168.
36