Page 26 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 1. Ünite

İSLAM VE BİLİM 1. Ünite

harekelendirme işini gerçekleştirmiştir. Kur’an ve hadisin inceliklerini anlamak amacıyla
65
başlayan dil ve edebiyat çalışmaları, daha sonra müstakil bir ilim hâlini almıştır. Bu dönemin en
meşhur dil bilgini Câhız’dır (ö.869).
66

BİLGİ KUTUSU

Önemli dil bilimcilerden Câhiz’in Kitabü’l-Hayevan isimli eseri 7 ciltlik bir ansiklopedi
şeklindedir. 1. ciltte, dil bilimi yönünden, felsefî ve sosyolojik açılardan, özellikle varlık tasnifi
açısından dikkate değer görüşlerin yer aldığı uzun bir giriş yer alır. Daha sonra köpekler,
kuşlar, böcekler, yılanlar gibi hayvanlar sırasıyla tanıtılır.

(Tahsin Görgün, “Kitabü’l-Hayevân”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 26, s. 106.)

Tarih

Müslümanların tarih ilmine ilgi duymalarında Kur’an-ı Kerim’de geçmiş kavimlerle
ilgili olayların sıkça anlatılması ve yeryüzünü gezerek onların akıbetlerinin ne olduğunu
araştırmalarının istenmesi etkili olmuştur.
67
İslam dünyasında tanınan en ünlü tarihçilerden bazıları İbn İshak (ö. 768), Vakıdî (ö. 823),
İbn Hişam (ö.833), İbn Sa’d (ö.845), Belâzurî (ö.892), Taberi (ö.922), İbn Haldun (ö.1406) ve
Ahmet Cevdet Paşa’dır (ö.1895).

Felsefe

İslam dünyasına tercüme yoluyla giren felsefe
Müslüman filozoflar eliyle hikmete dönüşmüş ve
yepyeni hâliyle bu alanda bir çığır açmıştır. Başka bir
ifadeyle İslam felsefesi, geçmiş felsefe geleneklerinin
taklidi olmayıp orijinal eserleri ortaya koyan ve felsefi
problemlere İslam’ın ışığında yeni bakış açıları getiren
bir ilim olmuştur.
İslam felsefesinin diğer felsefe geleneklerinden
farkı, her şeyden önce düşünce dünyasına kelamcıları,
tasavvufçuları ve hukukçuları katmasıdır.
68
İslam tarihinde, felsefe alanının önemli
temsilcileri sayılan bir çok filozof yetişmiştir. Kindî
(ö.873), Ebu Bekir Râzî (ö.925), Fârâbî (ö.950), İbn
Sina (ö.1037), Gazzâlî (ö.1111) ve İbn Rüşd (ö.1198),
Müslüman filozoflardan bazılarıdır. 12.1.25. Fârâbî (temsili)

65 Tevfik Rüştü Topuzoğlu, “Ebü’l-Esved ed-Düelî”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 10, s. 311.
66 İbrahim Sarıçam; Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, s. 155-158.
67 bk. Âl-i İmrân suresi, 137. ayet.
68 İbrahim Sarıçam; Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, s. 150.
35