Page 13 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite

1. Hz. Ali

12. Muhammed
Mehdi 2. Hz. Hasan

11. Hasan
Askeri 3. Hz. Hüseyin

10. Ali Naki Şia’nın 12 İmamı 4. Zeynelabidin

9. Muhammed 5. Muhammed
Taki Bakır

8. Ali Rıza 6. Cafer-i Sadık

7. Musa Kazım

Şema 5.5: Şiâ’nın 12 İmamı

Günümüzde Şiilik denildiği zaman genellikle İmamiye ekolü anlaşılır. Nas ve tayinle imam
olanların sayısının on iki olduğuna inandıkları için “İsnâ aşeriyye” olarak da isimlendirilen
İmamiye, İran’da resmî mezhep olarak benimsenmiştir. İmamiye ekolüne göre dinin temel
esasları tevhid, nübüvvet, imamet, ahiret ve adalet olmak üzere beştir. İman esasları
içinde yer alan imamet inancına göre imamların sayısı on ikidir ve on ikinci imam halen
sağdır ve günü geldiğinde tekrar taraftarları arasına dönecek ve yeryüzünü adaletle yö-
netecektir. 16
Şia’nın diğer önemli bir ekolü olan Zeydiye, İmamiye’nin dördüncü imamı Ali Zeynela-
bidin’in oğlu Zeyd’i imam kabul eder. Bugün Yemen’de yoğun olarak yaşayan Zeydiler,
imamet konusundaki bazı görüşleriyle diğer Şii fırkalardan ayrılırlar. Onlara göre Hz. Pey-
gamber isim ve şahıs belirterek kimseyi imam olarak tayin etmemiştir. Haşimoğullarına
mensup, ilim, cesaret ve takva sahibi bir kimse imametini ilan ederek imamlığı hak etmiş
olur. Zeydiler, imamların hatasız ve günahsız olmadığına, sayılarının da on iki ile sınırlan-
dırılmadığına inanırlar. 17

4. İSLAM DÜŞÜNCESİNDE FIKHİ YORUMLAR

Farklı coğrafyalarda yaşayan insanların sahip oldukları kültürel birikim dini
algılama biçimlerini ve günlük yaşamlarını etkilemiştir.

Allah’ın (c.c.) tüm insanlar için gönderdiği İslam dini, Arabistan Yarımadası’yla sınırlı
kalmayıp kısa zamanda farklı coğrafyalara yayılmıştır. Bunun sonucunda farklı kültür ve
yaşam tarzına sahip olan insanlar İslam dini ile tanışmışlardır.

İslam dinini yeni kabul eden toplumlar bazı sorunlarla karşılaşmış ve pek çok soru
sormuşlardır. Fıkhi alandaki bu soru ve sorunlara çözüm bulabilmek için çalışan İslam

16 bk. Mustafa Öz, “İmamiyye”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 22, s. 207-209.
17 bk. Mustafa Öz, “Zeyd b. Zeynelabidin ve Zeydiyye”, s. 43-58.
124