Page 8 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite

Bilgi Kutusu yışlar hayatı kolaylaştıran düşünce
zenginlikleridir. Yorum farklılıkları,
Tevil: Birçok anlama gelme ihtimali olan bir dini anlama ve uygulamada Müslü-
ayetin, İslam bilginleri tarafından içerdiği manların yararlandıkları bir alandır.
anlamlardan birinin tercih edilmesidir. Özellikle farklı kültürler ve milletle-
rin İslam’ı kolayca benimsemesinde
(bk. MEB Dinî Terimler Sözlüğü, s. 366.) yorum farklılıkları etkili olmuştur.

2. DİNÎ YORUMLARLA İLGİLİ BAZI KAVRAMLAR

Din, sağlam temeller üzerine oturmuş bir ev olarak düşünülürse, mezhepler de
o evin odası gibidir.

Dinin inanç, ibadet ve ahlak olmak üzere üç ana temeli vardır. Her dinin kendine ait inanç
prensipleri vardır. Dinler sahip oldukları bu prensiplere muhataplarının inanmasını ister.
Bu dine inanan insanların inandığı değerlere göre ibadet etmeleri doğaldır. İnanç, insanın
iç dünyasını kuşatırken; ibadetler de dış dünyasına yansır. Dinî hayatı daha bir görünür
kılar. Dinlerde inanç ve ibadet konularını tamamlayan unsurlar ise ahlaki hükümlerdir.
Ahlak, insan davranışlarının temelini oluşturur.
Buna göre dinlerin inanç sistemlerini ifade etmek üzere itikad veya akaid kavramları kul-
lanılır. İslam dininin inanç esaslarını da İslam itikadı oluşturur. İslam itikadını delilleriyle
savunan ilme ise kelam denmektedir.
İslam’ın ibadet anlayışı ve prensipleri fıkıh
terimiyle ifade edilir. Fıkıh ibadet hayatına
dair prensipleri ele alır.

Hem inanç hem de ibadetler konusunda
dinin esaslarına bağlı kalarak ve zamanın
şartları da gözetilerek yapılan farklı yorum-
lar vardır. Bu farklı yorumlar ise mezhep
adı altında ele alınır.

İslam’ın inanç esasları, ibadetleri ve sosyal
hayatla ilgili kuralları vahiy ile ortaya ko-
nulmuştur. Hz. Peygamber’in sünnetiyle ha-
yata aktarılan dinin farklı kültürlere sahip
toplumlar tarafından anlaşılması ve yorum- Görsel 5.3: Kavram ve yaklaşımlar arası farkı bilmek
lanması mezhepleri ortaya çıkarmıştır. konunun anlaşılmasını kolaylaştırır.

Not Edelim

Mezhep, dinin inanç esaslarını veya amelî hükümlerini anlama ve yorumlama
konusunda kendine özgü yaklaşımlara sahip düşünce sistemi; bu yaklaşımlar
etrafında meydana gelen ekolleşmenin ürünü olan ilmi ve fikri birikimdir.
(bk. İlyas Üzüm, “Mezhep”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 29, s. 526-532.)

119