Page 8 - İslam Kültür ve Medeniyeti 4. Ünite

IV. ÜNİTE
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİNDE İLİM

Abbasi halifesi Me’mun zamanın-
da Bağdat’ta 832 yılında Beytü’l-Hikme
adı verilen ilim merkezi kurulmuştur.
Beytü’l-Hikme, bir inceleme araştırma
kütüphanesi ve tercüme merkezi olarak
faaliyet göstermiştir. Süryanice, Farsça,
Hintçe ve Yunanca başta olmak üzere
çeşitli dillerden eserler tercüme edilmiş-
tir. Tıp, riyaziyat (matematik), hendese
(geometri), astronomi, fizik, kimya, bi-
yoloji, tarih, coğrafya ve felsefe gibi bir Astronomi, matematik ve coğrafya alanında yapılan disiplinler arası bilimsel
çok ilimde, dünyanın o güne kadar sahip çalışmalar, Müslümanların dünyayı yakından tanımalarını sağlamıştır. (Temsilî Minyatür)
olduğu birikimin çoğu İslam dünyasına aktarılmıştır.

Böylece tercüme edilen bilgiler yeniden değerlendirilmîş, güncellenerek hayata uygulanmış-
tır. İslam Dünyası VIII-XIII. yüzyıllar boyunca dünyada ilmî faaliyetlerin merkezi olmuştur.

2.4. İlmî Araştırmalar ve Te’lif Faaliyetleri

Müslümanlar mevcut kültür ve medeniyetlerin mirasından yararlandılar. İslam’ın ilk devrin-
den itibaren ilmî çalışmalarda sistemleşme sayesinde ilim kurumlarının ortaya çıkışıyla özgün
eserler verdiler.

Müslümanlar ilmîn, insanlığa faydalı ve gerçek hayata uyarlanabilir olmasına özen göstermiş-
lerdir. İslam Medeniyetinde ilim, insanı robotlaştırmaz, köleleştirmez, aksine gerçek özgürlüğe
ulaşmasını sağlar. İslam’da ilmîn duyularla anlaşılabilen duyuşsal yönü ile, gözlem ve tecrübeye
dayanan bilişsel yönü birlikte ele alınmıştır. İslam Kültür ve Medeniyeti’nde ilmî faaliyet göstere-
nin emeğine saygıyı esas alan ilim ahlakını da ilk kez ortaya konulmuştur. Müslüman âlimler, varlık
ve bilgi nazariyeleri ile geliştirdikleri yeni bir kozmoloji geliştirmişlerdir.

YORUMLAYALIM

“Ben her kişinin kendi çalışmasında yapması gerekeni yaptım:
• Öncekilerin başarılarını minnettarlıkla karşılamak,
• Onların yanlışlarını ürkmeden doğrultmak,

• Kendisine gerçek olarak görüneni gelecek kuşağa ve sonrakilere emanet etmek.”
El-Biruni (ö. 440/1048).

 Büyük âlim Biruni’nin yukarıda belirttiği ilkeleri öne çıkarmasının nedenleri üzerinde düşününüz.

Abbasiler Dönem’i’nde Bağdat, ilmî çalışmaların ve entelektüel faaliyetlerin merkeziydi. İlmî
faaliyetler, Beytü’l-Hikme’de yoğunlaşmıştı. Abbasilerden itibaren ilim ve teknoloji alanlarında bü-

68