Page 12 - Fıkıh 3. Ünite

FIKIH

4.1.2. Sünnet
Sünnet, Peygamberimizden Kur’an dışında nakledilen söz,
fiil ve onaylardır. Peygamberimizin sözlü sünnetlerine kavlî
Sünnetler bize mütevâtir, meş- sünnet, uygulama şeklinde olanlara fiilî sünnet, onaylama
hur ve âhad hadislerle nakledil- tarzında olanlara ise takrirî sünnet adı verilir. “Ameller niyet-
miştir. lere göredir...” hadisi kavlî sünnete, namaz kılma şekli fiilî
11
Mütevâtir sünnet: Peygambe- sünnete, kadınların mezarlıkları ziyaret etmesini görüp mü-
rimizden yalan söylemek üzere dahale etmemesi ise takrirî sünnete örnektir.
anlaşmaları mümkün olmayacak Resulullah’ın (s.a.v.) dini açıklama ve öğretme maksadıyla
kadar kalabalık bir grup tarafın- ortaya koyduğu bu sünnetler dinin ikinci temel kaynağıdır. Re-
dan nakledilen hadislerden olu- sulullah (s.a.v.) sünnetin dinde kaynak olduğunu ifade etmek
şur. Müslümanların cemaatle na- için şöyle buyurmuştur: “...Kim benim sünnetimden yüz çevirir-
maz kılması buna örnektir.
se benden değildir.” 12
Meşhur sünnet: Tevatür sayısı-
na ulaşmayan bir grup tarafından Peygamberimizin bütün fiilleri dinde bağlayıcı ve dinî hü-
nakledilen hadislerden oluşur. kümleri açıklayıcı nitelik taşımaz. Bu yönüyle Resulullah'ın
Örneğin, “Ameller niyetlere göre- (s.a.v.) fiilleri üç kısma ayrılmıştır:
dir...” hadisi bu şekildedir. 1- İnsan olarak yaptığı davranışlar: Peygamberimizin bir

Âhad sünnet: Peygamberimiz- insan olması sebebiyle her insan gibi yaptığı davranışlardır.
den bir veya iki râvinin naklet- Yemesi, içmesi, giyinmesi, hastalanması, yaralanması gibi fi-
tiği hadis ile olur. Mütevâtir ve illeridir.
meşhur dışındaki hadislere genel 2- Şahsına özel olan davranışlar: Sadece Resulullah'a (s.a.v.)
olarak âhad hadis denir. Âhad ha- özgü olan fiillerdir. Bu fiiller sadece Peygamberimize mahsus
dislerin sayısı diğerlerinden daha olduğu için Müslümanların bunları yapması dinen zorunlu değil-
çoktur. dir. Örneğin teheccüt namazı Resulullah'a (s.a.v.) farz, ümmetine
sünnettir.
3- Peygamber olarak yaptığı davranışlar: Peygamberimizin
(s.a.v.) dini öğretmek ve örnek olmak için yaptığı fiillerdir. Bu
fiiller, fıkhi hükümlerin kaynağıdır. Bu davranışlar, fıkıh usu-
lünde delil olarak tanımlanan ve Resulullah'ın Kur'an'la bir-
likte miras bıraktığı sünnettir.

11 Buhârî, Bed'ül Vahy, 1; Müslim, İmare, 155; Ebû Dâvud, Talak, 11.
12 Buhârî, Nikâh, 1.

52