Page 29 - Siyer 4. Ünite

Ünıte 4

Gatafanlılar ve civar Arap kabileleriyle birleşerek
Medine üzerine yürümeye karar vermişlerdi. Hz.
Peygamber böyle bir hazırlığı haber alır almaz
olayın doğruluğunu araştırmak üzere Abdullah
b. Revaha başkanlığında bir heyeti Hayber’e
göndererek barış teklifinde bulundu. Ancak on-
lar teklifi reddederek Müslümanlarla savaşmak
için hazırlıklara başladılar. Peygamberimiz (s.a.v.)
Hudeybiye Seferi’nden dönüp Medine’de bir ay
kaldıktan sonra ashâbına Hayber’in fethi için ha-
zırlanmalarını emretti. İki bin kişilik İslam ordusu
hicretin yedinci yılında Medine’den hareket ede-
rek gizlilik içerisinde üç günlük bir yolculuktan
sonra Hayber’e vardı. Sabah olduğunda Müslü-
man ordusunu karşılarında gören Yahudiler kor-
ku içinde kalelerine kapandılar. Allah Resulü (s.a.v.)
onları İslam’ı kabule ya da barış yapmaya çağır- Görsel 4.11: Hayber Kalesi’nin
masına rağmen onlar bu teklifleri reddettiler. günümüze ulaşan kalıntıları
Yirmi gün süren kuşatmadan sonra Yahudilerin
Gatafanlılardan bekledikleri yardım gelmeyince Hayber fethedildi. Tevrat’a göre hüküm veril-
seydi bütün yetişkin erkekler kılıçtan geçirilecek, kadın ve çocuklar da köle yapılacaktı. Ancak
Hz. Peygamber önce halkın tamamının canını bağışlayarak yanlarına hiçbir şey almadan kale-
lerini terk etmelerine izin verdi. Sonra kararını yumuşatarak arazilerinin işletilmesi, ürünlerinin
yarısının Müslümanlara verilmesi kaydıyla Yahudileri Hayber’de bıraktı. Hayber Kalesi düşünce
Fedek Yahudileri cizye ödemek karşılığında barış istediler. Hz. Peygamber, Hayber’in fethinden
dönerken Yahudi yerleşim merkezi olan Vadi’l-kur’a ve Teyma Yahudileri ile cizye ödemek şar-
tıyla anlaştı. Böylece Yahudilerin gücü kırılmış oldu. 99
Hayber’in fethi sırasında Yahudi reislerinden Sellâm b. Mişkem’in eşi Zeyneb bnt. Hâris, Hz. Mu-
hammed’e (s.a.v.) zehir konulmuş et ikram etmiş ancak Allah Resulü (s.a.v.) daha ağzına aldığı ilk lokma-
da yemeğin zehirli olduğunu söyleyerek yemekten elini çekmişti. Etten yiyen bir sahabinin ölmesi
üzerine Yahudi kadın suçunu itiraf etmiş ve kendi akrabaları tarafından öldürülmüştü. 100
4.2. Hıristiyanlar

Allah Resulü’nün (s.a.v.) Hudeybiye Barışı’nı fırsat bilerek gönderdiği İslam’a davet mektupların-
dan ikisi Hıristiyan dünyasını temsil eden Bizans ve aynı inancı paylaşan Habeş hükümdarlarına
yazılmıştı.
İslam davetinin önemli vasıtalarından olan mektuplardan biri Hâris b. Umeyr’in eliyle Bizans’a
bağlı Busra Valiliği’ne gönderilmişti. Hâris, Suriye’de hüküm süren Gassânî emirlerinden Şürahbil
b. Amr’ın kontrolündeki bölgeden geçerken yakalanıp öldürüldü. Allah Resulü (s.a.v.) elçilik teamül-
lerine aykırı olan bu hareketi savaş sebebi sayarak Zeyd b. Hârise komutasında üç bin kişilik bir
orduyu Şam’a doğru harekete geçirdi. Müslümanlardan bölge halkını İslam’a davet etmelerini,
kabul ederlerse savaşmamalarını, sözlerinde durmalarını, çocukları, kadınları, yaşlıları, ibadet
eden din adamlarını öldürmemelerini istedi.
101
Hz. Peygamber’in elçisini öldüren Gassan Meliki Şürahbil, Müslümanların kendi bölgesine doğ-
ru gelmekte olduğunu Bizans’a haber verdi. Bizanslıların yüz bin kişilik bir orduyla yola çıkması
üzerine Müslümanlar durumu Hz. Peygamber’e bildirmeyi ve ondan gelecek habere göre ha-
reket etmeyi düşündüler. Ancak Abdullah b. Revaha’nın düşman ordusunun büyüklüğünden
korkarak geri durmak yerine savaşarak ya şehit ya da muzaffer olmayı isteyen konuşmasından
99 Belâzürî, Fütûhu’l-büldân, s. 32-44.
100 İbn Hişâm, es-Sîre, C 1, s. 352-353.
101 Vâkidî, Meğâzî, C 2, s. 755-756; İbn Hişâm, es-Sîre, C 4, s. 15.

117117