Page 34 - Siyer 4. Ünite

SIYER

7. Veda Haccı ve Veda Hutbesi

Hicretin dokuzuncu yılında Âl-i İmrân suresinin doksan yedinci ayetinin nazil olmasıyla birlikte
hac Müslümanlara farz kılınmış oldu. Bunun üzerine Allah Resulü (s.a.v) , Hz. Ebu Bekir’i hac emiri
olarak Mekke’ye gönderdi. Ardından nazil olan Tevbe suresindeki hükümleri hacca gelen
115
insanlara açıklaması için Hz. Ali’yi de peşlerinden yola çıkardı. Hz. Peygamber, müşriklere ül-
timatom verilen bu hac mevsiminden bir yıl sonra bizzat kendisi hac niyetiyle yola çıkacağını
Müslümanlara duyurarak onlardan da hazırlık yapmalarını istedi.
116
SAHABENİN DİLİNDEN

İbn Abbas şöyle rivayet eder: “Resulullah dört umre yapmıştır. Umretü’l-hasr
denilen Hudeybiye, ertesi sene yapılan Umretü’l-kaza, Umretü’l-Cî’râne ve
dördüncüsü haccıyla birlikte yaptığı umredir.”
(İbn Sa’d, et-Tabakât, C 2, s. 155.)

Hz. Muhammed (s.a.v.) ile haccetmek isteyenler Medine’de toplandılar. Allah Resulü (s.a.v) ailesinin
yanı sıra muhacir, ensar ve diğer Arap kabilelerinden pek çok Müslümanla birlikte Medine’den
ayrıldı. Hz. Peygamber ve kafile Zülhuleyfe’de ihrama girdikten sonra Zilhicce’nin dördüncü
günü Mekke’ye ulaştı. Kâbe’yi tavaf eden Allah Resulü (s.a.v) iki rekât namaz kılarak Safâ ve Merve
arasında sa’y yaptı. Zilhicce’nin sekizinci günü
Mekke’den ayrılıp Mina’ya gitti. Ertesi sabah
Müzdelife’den geçerek Arafat’a vardı. Orada
vakfe için toplanmış olan yüz yirmi bin kişiye
hitap etti. Hac menasikini tamamladıktan son-
ra Medine’ye dönmek üzere Mekke’den ayrıl-
dı.
117
Hz. Peygamber, Veda Haccı esnasında Arafat,
Mina ve Akabe gibi yerlerde farklı zamanlarda
Müslümanlara kısa ve veciz bir üslup ile hitap
etmiş Rebîa b. Ümeyye gibi gür sesli münadi-
ler ile cümlelerini daha uzaktakiler için tekrar
ettirmiştir. Resul-i Ekrem’in âdeta bir vedalaşma
anlamına gelen sözlerini serdettiği hutbeleri için
İbn Abbas , “Allah’a yemin ederim ki bu sözler
(r.a.)
Resulullah’ın ümmetine vasiyetidir. Burada bu-
lunanlar bulunmayanlara tebliğ etsin.” demiştir.
Hz. Peygamber’in hutbelerinde üzerinde dur-
Görsel 4.13: Çağları aşan sesleniş: duğu hususlar bütün insanlık için evrensel me-
Veda Hutbesi (Minyatür: Zehra Çekin) sajlar niteliğinde olmakla birlikte esas itibariyle
Allah’ın (c.c.) affetmeyeceği iki büyük günah olan
şirk ve kul hakkına vurgu yapar. Zira tevhid ve Allah’a (c.c.) itaatin gerekliği ile şirkten uzaklaştırılmak
istenen insana; can ve mal güvenliği, kan davalarının kaldırılması, suçun şahsiliği, emanete riayet,
eşlerin birbiri üzerindeki hakları, müminlerin kardeş ilan edilmesi ve daha birçok hukuki meseleye
yapılan vurgu ile de kul hakkına dikkat etmesi gerektiği hatırlatılır.
118
115 Bu hükümlere göre bu yıldan sonra hiçbir müşrik hac yapamayacaktır. Kimse Kâbe’yi çıplak tavaf
etmeyecektir. Kimin Resulullah ile bir antlaşması varsa süresi doluncaya kadar geçerlidir.
116 İbn Sa’d, et-Tabakât, C 2, s. 153-154.
117 Vâkidî, Meğâzî, C 3, s. 1088-1115; İbn Sa’d, et-Tabakât, C 2, s. 157-168.
118 Bünyamin Erul, “Veda Hutbesi”, DİA, C 42, s. 591-593.

122122