Page 32 - Siyer 4. Ünite

SIYER

Hz. Peygamber Hudeybiye’nin hemen ardından Muharrem ayında, altı adet davet mektubu-
nu elçileri aracılığıyla dönemin ileri gelen devlet başkanlarına yolladı. Allah Resulü (s.a.v) aynı
gün içinde yola çıkan elçilerinden Dihye b. Halife’yi Bizans İmparatoru’na gönderdi. Hz. Dıh-
ye’nin, o esnada Hıms’ta bulunan krala tak-
dim ettiği davet mektubu şöyledir: “Bismil-
lahirrahmanirrahim. Allah’ın kulu ve elçisi
Muhammed’den Rum'un büyüğü Heraklius’a!
Hidayete uyanlara selam olsun. Seni İslam’a
davet ediyorum. Müslüman olursan kurtu-
luşa erersin. Ama bundan kaçınacak olursan
halkının günahını sen çekersin. ‘Ey Ehl-i ki-
tap! Sizinle bizim aramızda müşterek olan bir
söze geliniz: Allah’tan başkasına tapmayalım.
O’na hiçbir şeyi eş tutmayalım ve Allah’ı bıra-
kıp da kimimiz kimimizi ilahlaştırmasın. Eğer
onlar yine yüz çevirirlerse, işte o zaman: Şahit
olun ki biz Müslümanlarız! deyiniz.” Mektu-
107
bu okuyan ve o sıralar Suriye’de bulunan Ebu
Görsel 4.12: Heraklius’a gönderilen mektup Süfyan’dan Hz. Peygamber hakkında bilgi alan
(Hat: Ali Hüsrevoğlu)
Heraklius, onun peygamber olduğuna kanaat
getirerek Müslüman olma temayülü göstermişti. Ancak etrafındakilerin bu durumdan rahatsız
olduğunu fark etmesi üzerine krallığı kaybetme endişesiyle Hz. Peygamber’e tabi olmayacağını
açıklayan kral diplomatik kurallar çerçevesinde kabul ettiği elçiyi hediyelerle uğurladı. 108
Hz. Peygamber, Amr b. Ümeyye’yi de Habeş Necaşisi Ashame’ye gönderdi. Necaşi şahsına gön-
derilen ve İslam’a davet eden mektubu okuduktan sonra şehadet getirerek Müslüman olduğu-
nu ilan etti. Ayrıca o Hz. Peygamber’in Habeşistan muhacirleri ile ilgili talepleri doğrultusunda
onların güven içinde Medine’ye ulaşmalarına da yardımcı oldu. Üçüncü mektup Abdullah b.
Huzafe eliyle Sâsânî Kisrası II. Hüsrev Perviz’e ulaştı. Allah Resulü’nün (s.a.v) kendisine göndermiş
olduğu mektubu yırtan Hüsrev, Yemendeki valisi Bâzân’dan Hz. Muhammed (s.a.v.) hakkında bilgi
istedi. Medine’ye gelen elçisinden mektubunun yırtıldığını öğrenen Hz. Peygamber, bu davra-
nışından dolayı Kisra’nın cezalandırılması için Cenab-ı Hakk’a dua etti. Diğer taraftan Yemen
Valisi, Sâsânî Hükümdarı’ndan aldığı emir gereği iki adamını Medine’ye göndermişti. Hüsrev
Perviz’in oğlu tarafından öldürüldüğünü vahiy yoluyla öğrenen Hz. Peygamber kendisine ge-
len elçilere durumu haber verdi. Ayrıca Bâzân’a Müslüman olduğu takdirde valilik görevinde
bırakılacağını bildirmelerini istedi. Bu gelişme üzerine Bâzân ile birlikte Yemen halkı Müslüman
oldu. Böylece Yemen’in ilk Müslüman valisi Bâzân ile İslamiyet bu bölgede yayılmaya başladı.
109
Hz. Peygamber, Mısır Emiri olan Mukavkıs’a da Hâtıb b. Ebi Beltea aracılığıyla bir mektup gön-
derdi. Mukavkıs İslam davetine olumlu cevap vermemekle birlikte kendisine gelen elçiyi güzel
bir şekilde ağırladı. Medine’ye ulaştırılmak üzere cevabi bir mektupla birlikte bazı hediyeler
gönderdi. Gassan Kralı Hâris b. Ebi Şemir’e ulaştırılacak olan mektubu ise Şücâ b. Ebi Vehb gö-
türmüştü. Diğer muhataplarına gönderilenler gibi İslam’a davet ihtiva eden mektuba sinirlenen
Hâris, onu yere attı ve Medine’ye hücum tehdidinde bulundu. Resulullah’ın (s.a.v) altı elçisinden
biri olan Selit b. Amr da Hanîfe kabilesinin reisi aynı zamanda bir Hıristiyan olan Hevze b. Ali’yi
İslam’a davet etmişti. Şair ve hatipliği ile tanınan Hevze, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) elçisine iyi dav-
ranıp ikramda bulunmakla birlikte Müslümanlığı bazı şartlarla kabul edeceğini bildiren ceva-
bi bir mektupla onu geri gönderdi. Hevze’nin Müslüman olmasına karşılık yetkiler talep eden
mektubundaki istekleri Allah Resulü (s.a.v) tarafından kabul edilmedi.
110
107 Âl-i İmrân suresi, 64. ayet.
108 Buhârî, Bed’ü’l-vahy, 6, İbn Sa’d, et-Tabakât, C 1, s. 223.
109 İbn Sa’d, et-Tabakât, C 1, s. 222-224.
110 İbn Sa’d, et-Tabakât, C 1, s. 224-225.

120120