Page 13 - Siyer 3. Ünite
P. 13
Ünıte 3
kazandılar. Mekke Dönemi’nde İslam’a girenlerin en bariz ortak özelliği ise onların genç yaşta
davete katılmış olmalarıdır. İlk Müslümanların büyük çoğunluğu hicret esnasında kırk yaşın
altında idiler. Bunların arasında Mus’ab b. Umeyr, Sa’d b. Ebi Vakkas, Halid b. Said, Ebu Huzeyfe
b. Utbe b. Rebîa, gibi Kureyş’in en önde gelen kabilelerine mensup zengin ailelerin gençleri
vardı. Mekke’nin hâkimi konumunda olan ve Hz. Peygamber’e muhalefet eden kabilelere men-
sup olan bu inançlı gençler, Bedir’de birinci derece akrabaları ile karşı saflarda savaşmaktan
çekinmemişlerdi. Nüfuzlu ve zengin ailelerin çocukları dışında kendi servetiyle zengin sayılan
Hz. Ebu Bekir, Hz. Osman, Talha b. Ubeydullah ve Zübeyr b. Avvam gibi orta tabakaya mensup
gençler de Mekke’nin ilk Müslümanları arasındaydı. Bunun dışında Abdullah b. Cahş gibi Mek-
keli bir kabileye sığınmış anlaşmalıların yanı sıra, Habbab b. Eret ve Bilâl-i Habeşî gibi köleler
ile Yasir ailesi gibi zayıf ve himayesiz kimseler de İslami çağrıya uyan Müslümanlar arasında yer
almıştı. İlginçtir ki İslam’ı kabul etmiş olanlar arasında Haşimoğulları’ndan Ebu Talib de dâhil
olmak üzere Mekke kabile lideri konumunda hiç kimse yoktu. Toplumun değişik kesimlerine
44
mensup fertlerden oluşan ilk Müslümanlar; güvenilir, sadık, sır saklayan, sabırlı ve cahiliyenin
kötü âdetlerinden sakınan kimselerden oluş-
maktaydı. Sahip oldukları bu hasletler, özel-
likle saldırıya uğrama korkusuyla ibadetlerini
gizli yaptıkları dönemde kendilerine yardımcı
olmuştur. 45
Mekke’de İslam’ı ilk kabul edenler; Hz. Pey-
gamber’in “İnsanların Cahiliye Devri’nde ha-
yırlı olanları, İslam Devri’nde de hayırlıdır.”
46
hadisine uygun olarak yüksek karakterli, ha-
kikati arayan ahlaklı insanlardı. Zira Hz. Ebu
Bekir, Cahiliye Dönemi’nde doğruluğu ve
dürüstlüğünün yanı sıra iffet ve takvasıyla
meşhurdu. Hz. Osman, İslamiyet öncesi içki-
den uzak durmasıyla; Hz. Ebu Zer, putperest-
liği reddetmesiyle öne çıkmış sahabilerdir. Bir
başka dikkat çekici husus Resul-i Ekrem’in ri-
saletini kabul edenlerin bazılarının Haniflerin Görsel 3.5: İlk Müslümanlar güçlü bir imana sahipti.
terbiyesinde yetişmiş olmalarıdır. Putperest-
liği terk etmiş Haniflerden biri olan Zeyd b. Amr b. Nüfeyl’in oğlu olan Said, babasının Kureyş
dinini yerdiğini görerek büyüdüğü için Allah Resulü’ne (s.a.v.) kolayca iman ederek İslam’ı ilk kabul
edenler arasına katılmıştır. Hâsılı ilk Müslümanların güçlü bir imana, sarsılmaz bir hakikate sa-
hip insanlar oldukları anlaşılmaktadır.
47
3.2. Müşriklerin İslam Davetine Karşı Çıkma Sebepleri
Geleneklerine sıkı sıkıya bağlı olan Mekkeliler “Onlara, Allah’ın indirdiğine ve Resul’e gelin
denildiği vakit, ’Babalarımızı üzerinde bulduğumuz (yol) bize yeter.’ derler…” ayetinde de
belirtildiği gibi atalarının inanışlarını terk etmemişlerdir. Bu sebeple ayetin devamında; “… Ata-
ları hiçbir şey bilmiyor ve doğru yol üzerinde bulunmuyor iseler de mi?” şeklinde atalarının
48
yanlış yolda olduğunu açıkça beyan eden ifadeler sebebiyle İslam’a karşı büyük bir mücadeleye
girişmişlerdir. Zira İslam, Mekkeli müşriklerin sadece atalarını değil mutlak doğru kabul ettikleri
inanç ve ibadetlerini de eleştiriyordu. Bu durum karşısında öfkeye kapılan kabile ileri gelenle-
49
ri Hz. Peygamber ve Müslümanları düşman kabul etmişlerdir.
44 W. Montgomery Watt, Muhammed Mekke’de, s. 88-96.
45 bk. İbrahim Sarıçam, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, s. 87.
46 Buhârî, Menâkıb, 1.
47 Mevlana Şibli, Peygamberimizin Hayatı, s. 59-61.
48 Mâide suresi, 104. ayet.
49 bk. Yûnus suresi, 18. ayet; Furkân suresi, 55. ayet.
67