Page 7 - Hüsnihat 2. Ünite

2. ÜNİTE

Matbaanın Osmanlı Devleti’ne girişinden önce yazma kitap istinsahında (çoğaltılma-
sında) en fazla kullanılan yazı nesih olmuştur. Harekeli yazılabildiği gibi Türkçe için
harekesiz yazılması da mümkün olduğundan dinî ve ilmî her konuda nesih tercih edil-
miştir.

Nesih yazının kullanım sahası sadece kitap yazılmasıyla sınırlı değildir. Yalnız olarak
veya bir sülüs satırının altında üç beş satır nesih bulunmak üzere kıtalar ve bunların bir
araya getirilişiyle oluşan murakkaa’ ve hilye-i nebevî levhalarında da genellikle nesih
hattı kullanılmıştır.
İmam hatip liselerinde ve dinî eğitim veren diğer kurumlarda öğrencilerin, defterlerine
Arapça harfleriyle ayet-i kerime, hadis-i şerîf ve diğer metinleri yazarken kullanabilecek-
leri en uygun yazı çeşidi nesihtir. Bunun için bütün öğrencilerin öncelikle, temel seviyede
de olsa nesih hattı meşk etmeleri bu yazılarını düzeltip güzelleştirebilmeleri açısından çok
gereklidir.

2. 4. 2. Nesih’in Mushaf Yazımında Kullanılması

Nesih yazısı zaman içerisinde gelişe gelişe herkesin kolayca okuyabileceği ve hoşa
giden bir estetik yapıya bürünmeye başlamıştır.

II.Bayezid döneminde Şeyh Hamdul-
lah mektebiyle birlikte hızlı bir gelişim
sürecine girmiş ve Osmanlının son döne-
minde estetiğin zirvesine ulaşmıştır. Zir-
veye ulaşan nesih hattı çok kolay okunan
ve yazılan yazı hâline gelmiştir. Böylece
Mushaf kitabetinde (yazımında) nesih
yazı diğer hat çeşitlerine tercih edilmiştir.
Şeyh Hamdullah’tan başlayarak Mushaf,
Osmanlılarda nesih hattıyla yazılmıştır.
Şeyh Hamdullah’ın geliştirmiş olduğu
bu yazıya Hafız Osman canlılık ve este-
tik kazandırmış ve nesih yazısını Kur’an’a
hizmetkâr etmiş, yazdığı Mushafların ba-
sılmasıyla İslam alemine tanıtmıştır. Son-
raki dönemlerde Hasan Rızâ ve Kayışzâde
Hafız Osman Efendilerin yazdığı, basılan
Mushaflarda okunaklı ve açık olarak ne-
sih hattı icrâ edilmiştir. Mushaf yazımında
nesih hattının zirvesi Hattat Şevki Efendi
tarafından tayin edilmiştir. Günümüze
kadar da nesih hattı ile nadide ve estetik
Mushaflar yazılmaya devam etmiştir. Şevki Efendi’nin yazdığı nesih dua cümleleri.

34