Page 13 - Hüsnihat 1. Ünite

HÜSN-İ HAT SANATININ TANIMI VE GELİŞİMİ

ASIRLAR BOYU ÖRNEK OLDU

Mehmed Şevkî Efendi (1829–1887): Kastamonuludur. Dayısı Hulusî
Efendi’den sülüs ve nesih hattını meşk ederek 12 yaşında icazet almıştır. Dayısı ve
hocası Hulusî Efendi ona, “Oğlum artık yazıda her yönüyle beni geçtin. Sen biraz
da zamanımızın büyük hattatlarından Kazasker Mustafa İzzet Efendi’ye yazdıklarını
göstersen iyi olur.” deyince Mehmed Şevkî ona, “Hocam, ben senden başka
hocaya gitmem!” deyince hocası çok etkilenmiş ve Mehmed Şevkî’ye hayır duâlar
etmiştir. Mehmed Şevkî Efendi sülüs ve nesih yazısını kendi kendine ilerleterek ve
Hz. Peygamberimiz’in (s.a.v.) himmetiyle 1860’lı yıllardan sonra kendi ekolünün
sahibi olmuştur. Zamanının meşhur hattatlarının takdirini kazanmış, aşılamayan
bir üslub olarak günümüze kadar da üstat kabul edilmiştir. Bugün bile hâla onun
sülüs ve nesih meşk murakka’ı hat meşkinde talebeler tarafından örnek olarak
kullanılmaktadır. Mushaf-ı Şerîf ve başka pek çok değerli eser bırakmıştır. Filibeli
Bakkal Ârif Efendi ve Fehmi Efendi en meşhur talebeleridir.

nesihi Mustafa Vâsıf Efendi’den, ta’lik sanatını Yesârîzâde’den öğrenerek mezun olmuştur.
Mustafa İzzet Efendi’nin, Ayasofya Camii’nde 7,5 m çapında büyük, dairevî celî sülüs çehâr-ı
yâr levhaları, İstanbul Hırka-i Şerîf Camii’nde, Bursa Ulu Camii’nde ve pek çok yerde ya-
zıları vardır. Harf inkılabından önce matbaalarda kullanılan harfler onun eseridir. 11 adet
Mushaf-ı Şerif, 200’den fazla hilye-i işerîfe ve başka pek çok eser yazmıştır. Sarayda şehzade-
lere hat hocalığı yapmıştır. Kur’an yazmakla meşhur Hasan Rızâ ve Kayışzâde Hâfız Osman
talebeleridir.

Kur’an yazmakla meşhur iki büyük hattat:

1- Kayışzâde Hâfız Osman Efendi (ö.1894): Burdurludur. Büyük Hâfız Osman
ile karıştırılmaması için Kayışzâde lakâbı ile tanınmıştır. Kayışzâde Hâfız Osman,
Kur’an yazma sanatında ve nesih yazısının güzelleşmesinde büyük hüner gös-
termiştir. Bilhassa günümüze kadar çok defa basılarak İslam dünyasına yayılan,
ayet berkenâr tertîbi ile yazdığı Mushaflar sebebiyle büyük bir şöhrete ulaşmıştır.
Hayatını Mushaf yazmakla geçirmiş, 106 tane Mushaf yazmış, 107’nci Mushafı
yazarken vefat etmiştir.
2- Hasan Rızâ Efendi (1849–1920): Üsküdarlıdır. Şöhreti sülüs ve nesih sa-
hasındadır. Bilhassa Mushaf kitâbetinde çığır açmıştır. Yazdığı 19 adet Mushaf-ı
Şerîf eserlerinin başında gelir. Basılmak üzere yazdığı Mushaflarının açık, okunak-
lı, ayet berkenâr olması, yazısının güzelliği yanında okutma işaretlerinin yerli ye-
rinde konmuş olması Hasan Rızâ hattının diğer matbû Mushaflara tercihine sebep
olmuştur.

21