Page 13 - Hitabet ve Mesleki Uygulama 2. Ünite

DİNÎ HİTABET

Konunun takdimi: “Hutbemiz …. Hakkındadır” veya “Hutbemizde …..konusunu ele alacağız” gibi
bir takdim cümlesiyle hutbe konusu zikredilebilir. Ancak konunun bildirilmemesi, merak uyandır-
41
ması bakımından daha uygundur. Konunun adı belirtilecekse hangi amaçla ele alınacağının belirtil-
mesinde yarar vardır. Örneğin, “Muhterem Müslümanlar! Bu hafta okullarımız eğitim-öğretime baş-
layacağı için hutbemizde de İslam dininin ilme verdiği önemi ele alacağız.” diyerek hutbenin konusu
belirtilir.

Giriş bölümü: Bu bölümde ko-
nunun önemini işaret eden güncel HUTBE PLANI
ya da İslam tarihiyle ilgili çok kısa
bir olay anlatılabilir ve böylece din-
leyenlerin dikkati konuya çekilmiş
olur. Giriş; bir soru cümlesi, hutbenin
içeriğinin güncel konularla ilişklendi- Hitap Konunun Giriş Gelişme Sonuç
cümlesi Takdimi
rilmesi, cemaati ilgilendiren hususun
problem olarak ortaya konulması
şeklinde de olabilir.

Gelişme bölümü: Bu bölümde konu ayetlere ve sahih hadislere dayanarak anlatılır. Zikredilen
hususların yerine getirilmesinin ya da getirilmemesinin fayda ve zararları aktarılır. Somut örnekler
verilerek konu günlük hayatla ilişkilendirilir. Toplumdaki uygulama ve yansımalar vurgulanır, topluma
gerekli uyarı ve öğütlerde bulunulur.

Örneğin, İslam’ın ilme verdiği önemin anlatılacağı bir hutbede,

ِ
ِ
نومَلعي َ لا نيذَّلاو نومَلعي نيذَّلا ى ِ وتسي له لق
ْ
ْ ُ
َ
َ
َ
َ
َ
ُ ْ َ َ
ُ ْ َ
ْ َ
َ
“...Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?...” ARAŞTIRALIM
42
ayetiyle, “İlim talebi için yola çıkan kimse dönünce-
ye kadar Allah yolundadır.” hadisi örnek verilebilir. “Dostluk ve Kardeşlik” dostluk
43
Ayrıca Peygamberimizin Bedir esirlerine uyguladığı konulu bir vaaz hazırlayacak olsa-
muamele ve Ashab-ı Suffe anlatılabilir. nız hangi eserlerden yararlanırsınız?
Araştırınız.
Sonuç: Bölümde hutbenin başlangıcından itibaren
zikredilen hususlar birkaç cümle ile özetlenir, hedef-
lenen amaçlar vurgulanır. Hutbe konuyla ilgili bir ayet ve hadis mealiyle tamamlanabilir.
41 Abdurrahman Çetin, Hitabet ve İrşat, s. 128.
42 Zümer suresi, 9. ayet.
43 Tirmizi, "İlim", 2; İbn Mace, "Mukaddime", 17.

47