Page 13 - Fıkıh Okumaları 4. Ünite

FIKIH OKUMALARI

az olmaması gibi durumlarda kızın
aleyhine söz konusu olabilecek za-
rarları, veliye itiraz hakkı vererek
telafi yoluna gitmişlerdir.

Buna göre Hanefilerde, ev-
lenme ehliyetine sahip olan bir
kızın, velisinin izni ve rızası olma-
dan dengi olmayan birisi (kefâet)
ile evlenmesi veya mehrinin em-
sal mehirden az olması hâlinde bu
evliliğe velisinin itiraz hakkı vardır.
Veli izin vermedikçe kızın yapmış
olduğu böyle bir akit bağlayıcı de-
ğildir.
Hanefilere göre, evlenme ehliyetine sahip olan bir kızın, velisinin rızası olmadan
dengi olmayan birisi ile evlenmesi halinde bu evliliğe velisinin itiraz hakkı vardır.
2.4. Evlenme Engelleri
Sürekli evlenme engelleri: Taraflar arasında evliliği ebedî olarak engelleyen durumlardır. Bunlar;
kan bağı, sıhriyet (evlilik) bağı ve süt emme sebebiyle haram olanlar şeklinde üçe ayrılır:

Nitekim konuyla ilgili: “Size şunlarla evlenmek haram kılındı: Analarınız, kızlarınız, kız
kardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, erkek kardeş kızları, kız kardeş kızları, sizi emziren süt anneleriniz,
süt kız kardeşleriniz, karılarınızın anneleri, kendileriyle zifafa girdiğiniz karılarınızdan olup evlerinizde
bulunan üvey kızlarınız, -eğer anneleri ile zifafa girmemişseniz onlarla evlenmenizde size bir günah
yoktur- öz oğullarınızın karıları, iki kız kardeşi (nikah altında) bir araya getirmeniz. Ancak geçenler
(önceden yapılan bu tür evlilikler) başka. Şüphesiz Allah çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir.”
27
“Kan hısımlığından (nesep yoluyla) haram olanlar, süt hısımlığından dolayı da haram olurlar.” gibi ayet
28
ve hadisler, süt emzirmenin ve emmenin İslam’da bir evlenme engeli oluşturduğunu ifade etmektedir.

1. Kan bağı sebebiyle haram olanlar;

Usul: Anne, baba, nine, dede.

Fürû: Oğul, kız ve bunların çocukları.

Ana-babanın fürû’u ve bunların çocukları: Kardeşler ve kardeş çocukları (yeğenler)

Dede-ninenin fürû’u: Amca, hala, dayı, teyze. Bunların çocukları ikinci derecede oldukları için
evlenme engeline girmezler.

2. Sıhriyet (Evlenme) sebebiyle haram olanlar;
Usulün eşleri: Baba veya dedenin hanımları, yani üvey anne ve nineler.

Fürû‘un eşleri: Çocuk veya torunların eşleri.

27 Nisa suresi, 23. ayet.
28 Buhari, Nikâh, 20; Ayrıca bk. Yaman, Aile Hukuku, 34.

104