Page 8 - Fıkıh Okumaları 4. Ünite

4. ÜNİTE

2.2. Nikâhın Tanımı ve Hükmü

Nikâh akdi ile evlenmenin temel gayesi,
neslin devamını sahih bir şekilde gerçekleştirmek
ve her bakımdan eşler arasında paylaşmayı ve
dayanışmayı sağlamaktır.

Fıkhî-hukuki bir terim olarak nikâh akdi şöyle
tanımlanabilir: “Evlenmelerinde dinen-hukuken bir
engel bulunmayan bir kadın ve bir erkeğin sürekli
bir hayat ortaklığı kurmak üzere aralarında cinselliği
helal kılan ve eşlerin karşılıklı dayanışmasını esas
alarak her birine hak ve vazifeler yükleyen bir
akittir.”
16
Buna göre bir evlenme akdinin meydana
gelebilmesi için bu akdin “Cinsiyetleri farklı iki şahıs
arasında olması, hayat beraberliği için ortak bir
rızanın bulunması, ilke olarak devamlılık üzerine
kurulması ve din-hukuk tarafından kabul edilen bir
vasfının bulunması” gerekmektedir. İslam dinine göre nikâh evlilikte bir akittir.

Nikâh akdi, aile kurumunun ilk adımı olması ve toplumun varlık ve bekasının sebebi olan neslin
devamının meşru zeminini oluşturması yönüyle ayrı bir öneme sahiptir. Bundan dolayı Kur’an ve
17
sünnette akitler içerisinde sadece nikâh akdi teşvik edilmiş, bu akdin kuruluşu ve korunması ile ilgili
18
birçok hüküm ve tedbire yer verilmiştir. Nikâh akdini diğer akitlerden ayıran en önemli özellik ise şahitler
huzurunda yapılması ve topluma ilan edilmesidir.

OKUYALIM-KONUŞALIM

“Nikâh, benim sünnetimdir. (Bu) Sünnetimi uygulamayan benden değildir. Evlenin, ço-
cuk sahibi olun; ben kıyâmet gününde ümmetimin çokluğu ile iftihar edeceğim.”
İbn Mâce, Nikâh, 8.

Yukarıdaki hadiste anlatılmak istenen nedir? Arkadaşlarınızla değerlendiriniz.

16 Karaman, İslam Hukuku, I, 233; Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, s. 149; Modern hukukta nikâh akdi/evlenme sözleşmesi şöyle tanım-
lanmıştır: “Tam ve sürekli bir hayat ortaklığı yaratmak üzere, cinsiyetleri ayrı iki kişinin hukuken makbul ve geçerli şekilde birleşmesidir.”
(Turgut Akıntürk, Yeni Medeni Kanuna Uyarlanmış Aile Hukuku, Beta Yay., İstanbul 2004, s. 55.)
17 bk. Nur suresi, 32. ayet.
18 bk. Buhârî, Savm, 10; Nikâh, 2,3; Müslim, Nikâh, 1,3

99