Page 7 - Fıkıh Okumaları 4. Ünite

FIKIH OKUMALARI

2. Evlilikle İlgili Hükümler

Evliliğe hazırlık süreçleri (söz, nişan, nikah) hakkında neler biliyorsunuz?
2.1.Evlilik Öncesi Görüşme ve Nişan

Görüşme

Bir ömür boyu ortak bir hayat yaşama amacı ile bir araya gelecek olan kişilerin birbirlerini görmeden,
tanımadan evlenmeleri düşünülemez. Bundan dolayı aile kurumunu daha sağlam bir temele oturtmak
isteyen İslam, eş adaylarının birbirlerini önceden görmelerini ve bir dereceye kadar görüşmelerini tavsiye
etmiştir.

Nitekim sahabeden birisi bir kadınla evleneceğini söylediğinde Hz. Peygamber (s.a.) ona evleneceği
kadını görüp görmediğini sormuş ve “Görmedim.” cevabını alınca; “Git onu gör, çünkü bu ileride mutlu
olmanız için en iyisidir.” buyurmuştur.
14
Buna göre taraflar, yanlarında üçüncü bir şahsın -tercihen kızın bir yakını- bulunması kaydıyla bir
araya gelebilir, birbirlerini görüp konuşabilirler.

Nişanlanma

Nişanlanma dini olmaktan ziyade kültürel
bir uygulamadır. Bu nedenle, örf ve âdet gereği
genellikle dünür gitmeden sonra evlenmeye söz
verilmesini içeren ve yüzüklerin takılması ile yapılan
merasimi ifade etmektedir. Bu merasimden evliliğe
kadar geçen süre nişanlılık dönemidir.

Evlilik öncesi böyle bir dönemin geçirilmesi
şart olmamakla birlikte tarafların birbirini tanıması,
evlilik konusunda sağlıklı bir karar verebilmeleri ve
sonradan ortaya çıkabilecek sakıncaların daha işin
başında iken giderilmesi amacını taşıyan meşru ve
önemli bir merasimdir.

Nişanlanma evlilik değil, esas itibariyle bir
evlilik vaadinden ibarettir. Bu yüzden nişanlılar,
her zaman için bu nişanı bozma hakkına sahiptirler
ve taraflar birbirlerini evliliğe zorlayamaz. Bundan
dolayı nişanlanma, taraflara evliliğin verdiği hak ve
yetkileri vermez ve taraflar arasındaki mahremiyet
ilişkileri (haramlık) önceden olduğu gibi devam Evlenmeden önce tarafların birbirini tanıması için eder.
nişanlılık süreci önemlidir.
Nişanlıların, meşru şekildeki görüşmelerinde bir
sakınca olmamakla birlikte bu görüşmelerinde mahremiyet sınırlarına uymaları gerekir.

Günümüzde nişanlıların rahatça görüşmelerini sağlamak amacıyla yapılan “imam nikâhı” veya
“dinî nikâh” uygulamasının, mer’î (pozitif) hukuk açısından bağlayıcılığı yoktur. Ancak dinî anlamda taraf-
lar ve aileler açısından önem verilen bir uygulama olarak devam etmektedir.
15
14 Nesâî, Nikâh, 17.
15 Konuyla ilgili görüş ve değerlendirmeler için bk. Güncel Dinî Meseleler İstişare Toplantısı-I, (T.C. Başbakanlık Diyanet İşleri
Başkanlığı /15- I 8 Mayıs 2002 İstanbul), s. 237-288; Kur ‘an Yolu: Türkçe Meal ve Tefsir, C. I, 369.
98