Page 10 -
P. 10
ahirinde (sonuncu üçte) ve Sultan Nasuriddîn’in (1277-1279) emri ile başladığını kaydetmiştir. Kandil ve
kadir geceleri okuyan kişi sayısı daha da artar. Üç aylarda düzenli olarak okunsa da, üç ayların dışında özel
günler ve gecelerde de okunduğu yerler vardır.
Osmanlı’da musikiye hevesli olup da mahallesindeki minarede temcide çıkmamış bir semt delikan-
lısı yok gibidir. Bunun yanı sıra temcid okunurken minarenin altında toplanan mûsikîye meraklı kimseler
okunan temcid hakkında yorumlar yaparak adeta bir mûsikî meclisi oluştururlardı. Üç ayların girdiğini tak-
vimlerle beraber temcidler de haber verirlerdi. İlahîlerde olduğu gibi temcidlerin güftelerinde de Rama-
zan’ın ilk on beş günü “merhaba, yâ şehr-i ramazan merhaba” son on beş günü ise “elveda, dost elveda”
ifadeleri kullanılırdı.
Osmanlı’da musikiye hevesli olup da mahallesindeki minarede temcide çıkmamış
bir semt delikanlısı yok gibidir.
1.9. Mevlid
“Mevlid” kelimesi, sözlük anlamı itibari ile doğumu ve doğum zamanını, İslami terminolojide ise
özel olarak “Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğum zamanını” ifade etmektedir. Hz. Peygamber’i (s.a.v.) en güzel
sözlerle övme geleneği, Peygamber devrinin şairi Hassan bin Sâbit’e kadar ulaşmaktadır. İmam Bûsırî’nin
“Kaside-i Bür’e” ya da “Kaside-i Bürde”si ile Türkçe’ye birçok kez tercüme edilen Ka’b bin Züheyr’in “Kasi-
de-i Bürde”si bu övgülerin en meşhurlarındandır. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) hayatta iken kendisi için yazılan
şiirlerden beğendiklerini mükâfatlandırması, İslam’daki şefaat inancı nedeni ile Hz. Peygamber (s.a.v.)
vefat ettikten sonra da şairlerin onu övme konusunda adeta birbirleri ile yarışa girmelerine sebep olmuş-
tur. Hz. Peygamber’e (s.a.v.) övgü ifade eden benimsenmiş türlerden biri de mevliddir. Hz. Peygamber’in
(s.a.v.) doğumu olayını temel alarak onu çeşitli yönleriyle anlatmaya çalışan bazı şairler, bu anlatımlarını
manzum bir dille ifade etmenin yanında eserlerinin kalıcı ve yaygın olması için mûsikîyi de kullanmışlardır.
İslam âleminde Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğumu münasebetiyle hazırlanan ilk büyük, devamlı,
mevlid şenlik ve törenleri Erbil Atabeglerinden Muzafferüddin Gökbörü (ö.1232) Döneminde 1207 yılında
yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nde mevlid, resmî merasim olarak III. Murat (1574–1595) Dönemi’nde kutlan-
75