Page 15 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite

5. Ünite HİNT VE ÇİN DİNLERİ

DEĞERLENDİRELİM

Kral, halkın ihtiyaçlarını yerine getirecek; bakanlar ona bu hususta yardım edecek, sıradan
halk ise, üstündekilere itaat edecektir. Ailede babanın görevi, ailenin geçimini temin etmek,
eşinin görevi, ev işlerini çekip çevirmek ve kardeşlerin görevleri hem birbirlerini sevmek
hem de kendisinden büyüklere itaat etmektir.

(Fuat Aydın, “Konfüçyanizm”, Doğu’dan Batı’ya Düşüncenin Serüveni, C 1, s. 564.)
Konfüçyüs'e göre erdemli ve ahlaki örneklikle yönetilen, hiyerarşik toplum anlayışını
değerlendiriniz.

Konfüçyüs’ün etkisi, öğrencisi Tseng-Tzu, torunu Tzu-Ssu, en büyük takipçisi Mensiyüs’ün
öğretileri sayesinde, ölümünden kısa bir süre sonra artmaya başlamıştır. Konfüçyüs'ün, ahlaki
ve politik etkileri, Han Hanedanlığı Dönemi'nde (MÖ 206-MS 225) giderek artmaya başlamıştır.
Daha sonra Konfüçyüs’ün öğretileri, imparatorluk törenleri ve imparator tarafından Gök’e
(T’ien) yapılan ibadetle irtibatlandırılmaya başlanmıştır. Çin yönetimine bağlı bütün bölgelerde
Konfüçyüs’e de ibadet edilmesi emredilmiştir. Böylece Konfüçyanizm, Çin’in millî dini hâline
gelmiştir. Bunun sebebi ise Konfüçyüs'ün, Çin imparatorunu “Göğün Oğlu” olduğu şeklindeki
tasavvurunu dinin merkezine yerleştirmesidir. 57

Konfüçyanizm’in İnanç Sistemi
Konfüçyüs, öğretilerini bir tanrı fikrine dayan-
dırmamış, ancak zamanındaki yaygın inanca da saygılı
olmuştur. Çin’de yaygın olan ve "Şangti" diye adlan-
dırılan yüce Tanrı inancı Konfüçyanizm'de de devam
etmiştir. Konfüçyüs bu yüce varlığı ifade etmek için
"T’ien" kelimesini kullanmayı tercih etmiştir. Ona
göre T’ien, tabiat düzeninin yöneticisi, her şeyin üs-
tündeki varlık ve yaratıcı kudrettir. T’ien’e iyiliğin kay-
nağı olarak saygı göstermiş, emrini öğrenmiş, onun
da kendisini anladığına inanmıştır. 58

Konfüçyanizm’de Tanrı, düşkünleri korumak
için hükümdarlar; Tanrı yolunda insanlara yardımcı
olmaları ve ülkenin her yanında huzuru sağlamaları 12.5.18. Konfüçyanizm'in Sembolü
için öğretmenler göndermiştir. O; yücedir, yerdeki
insanlara hükmeder, kötüler çoğalınca hükmü amansızdır. Ölüm ve hayat, zenginlik ve şeref
Tanrı'nın işidir. Tanrı her şeyi açıkça görür ve bütün işlerde insanlarla beraberdir. İyi insanlara
59
uzun ömür bahşeder, fazilete mükâfat verir. Fazilet ise dört kısımdan meydana gelmektedir.
Bunlar: İnsan sevgisi, adalet, emredilen merasime riayet ve bilgidir. İnsan, bu dört asli fazileti
bir arada toplayarak onlara göre hareket ederse, bahtiyarlık ve saadet kazanacaktır. İnsan aynı
zamanda göğün emrine göre hareket etmelidir. 60

57 Ahmet Güç, “Konfüçyanizm”, Yaşayan Dünya Dinleri, s. 385.
58 Ahmet Güç, “Konfüçyüsçülük”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 26, s. 168.
59 Abdurrahman Küçük; Günay Tümer; M. Alpaslan Küçük, Dinler Tarihi, s. 75.
60 Ahmet Güç, “Konfüçyanizm”, Dinler Tarihi El Kitabı, s. 435.
138