Page 10 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 5. Ünite
P. 10
HİNT VE ÇİN DİNLERİ 5. Ünite
Ardından, aşırı zevk düşkünlüğü gibi dünyadan uzak bir
hayat yaşamanın da insanı gerçeğe ulaştıramayacağını
anlamıştır. Bodhi ağacı denilen bir tür incir ağacının altın-
da düşünce hâlinde iken aydınlanmaya erişmiştir. Bu iki
31
hayat dışında başka bir yol “orta yol” olabileceği kanaati-
ne ulaştı. Vardığı bu orta yolu da “Sekiz Dilimli Yol” olarak
açıklamış ve kişinin Nirvana’ya bu yol ile ulaşacağını be-
lirtmiştir. Nirvana’ya ulaşmak kötü huylara sahip benliği,
arzu ve ihtirası yok etmekle mümkündür. 32
12.5.11. Budizm'in Sembolü
Budizm’in İnanç Sistemi
Budizm'in bilhassa ilk dönemlerinde Yaratıcı Tanrı
fikri yoktur. Ayrıca varlığın kendiliğinden veya tesadüfi bir
biçimde varoluşu da kabul edilmez. Her şey görecelidir,
bir şeyin varlık dünyasına çıkışı bazı ön şartlara ve diğer
faktörlere bağlıdır. Yani, her durum ve her yeni varoluş
kendinden öncekinin bir sonucu, daha sonraki durumun
ise sebebidir. 33
Buda, içinde dünyaya geldiği ve yetiştiği Hindu tanrı
ve tanrıça inançlarına ve kutsal kitaplarına hiçbir değer
vermemiştir. Budistler Buda’nın aydınlanmaya ulaştıktan
sonra Tanrı hâline geldiğine inanmaktadırlar. 12.5.12. Buda Görseli
34
Budizm’de “iman ikrarı” üç temele dayanmakta ve “Tripitaka” (üç cevher) olarak
nitelendirilmektedir. “Buda’ya sığınırım, Dharma'ya (Buda Öğretisi) sığınırım, Sangha’ya
(Rahipler Topluluğu) sığınırım” cümlesi her Budist’in söylemesi gereken bir ifadedir. Bu üç
esastan birini kabul etmeyen Budist olamaz. 35
Buda’ya göre bireysel ruh ve ego anlamında bir öz mevcut değildir. Kişinin içinde metafizik
olarak bir gerçeklik olmadığını iddia etmektedir. Canlı cansız bütün varlıklar ve evrendeki
36
her şey geçicidir. Her şey birbiri ile bağlantılıdır ve varlıklar birbirlerinin var olmasına bağlıdır.
Çevreden bağımsız ve sonsuza kadar değişmeden kalacak bir varlık yoktur. 37
DEĞERLENDİRELİM
"Bir şey, sadece geçici bir süre için bir 'şey'dir ve belirli bir süre sonra başka bir 'şey' olur."
(Abdurrahman Küçük; Günay Tümer; M. Alparslan Küçük, Dinler Tarihi, s. 260.)
Buda’nın yukarıdaki sözünü değerlendiriniz.
31 Günay Tümer, “Budizm”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 6, s. 352.
32 Abdurrahman Küçük; Günay Tümer; M. Alpaslan Küçük, Dinler Tarihi, s. 257.
33 Ali İhsan Yitik, “Budizm”, Yaşayan Dünya Dinleri, s. 319.
34 Mahmut Aydın, Ana Hatlarıyla Dinler Tarihi, s. 150.
35 Ali İhsan Yitik, “Budizm”, Yaşayan Dünya Dinleri, s. 308.
36 Mahmut Aydın, Ana Hatlarıyla Dinler Tarihi, s. 149.
37 Abdurrahman Küçük; Günay Tümer; M. Alpaslan Küçük, Dinler Tarihi, s. 260.
133