Page 23 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite

Yaşama şartları bakımından, geçim ve kazanç yönünden de insanlar arasında farklılıklar
vardır. İnsanların bu durumu Kur’an’ın bazı ayetlerinde şöyle belirtilmiştir:

“Allah, rızık konusunda kiminizi kiminizden üstün kıldı...” , “... Dünya hayatında onla-
91
rın geçimliklerini aralarında biz paylaştırdık. Birbirlerine iş gördürmeleri için, kimini
ötekine derecelerle üstün kıldık...” 92
Hz. Peygamber engellilere önem vermiş ve onları kamu alanında istihdam etmiştir. Hz.
Peygamber, görme engelli olan ve hicretten önce Medine’de Kur’an öğreticisi olarak görev
yapan Abdullah b. Ümmi Mektûm’u, Mescid-i Ne bevî’de müezzin olarak görevlendirmiştir.
Ayrıca Veda Haccına gittiğinde onu Medine’de kendi yerine vekil bırakmıştır. 93

Yaşama ve Sağlık Hakkı

İslam dininde yaşama hakkı dokunulmaz ka-
bul edilmiş ve bu durum Kur’an-ı Kerim’de
“… Allah’ın muhterem kıldığı cana kıy-
94
mayın…” ayetiyle açıklanmıştır. Yine bu
çerçevede bir ayette “… Kim bir cana kıy-
mayan veya yeryüzünde bozgunculuk çı-
karmayan bir kimseyi öldürürse bütün in-
sanları öldürmüş gibi olur. Kim de bir kim-
senin yaşamasını sağlarsa bütün insanları Görsel 3.27: Sağlık hakkı temel haklardandır.
95
yaşatmış gibi olur...” buyrulmuştur. Böylece bir insanın yaşamına son verilmesi büyük
günahlardan sayılırken bir insanın yaşamasına vesile olmak da büyük bir erdem olarak
görülmüştür. Hz. Peygamber de “İki nimet vardır ki insanlardan çoğu bunların kıymetini
bilmezler: Sağlık ve boş vakit.” buyurmuştur.
96
Yaşama hakkı yanında, sağlık hakkı da en önemli haklardandır. İslam, insanlardan ruh ve
97
beden sağlığını muhafaza etmelerini, hastalandıklarında tedavi olmalarını istemiştir. Ör-
98
neğin akıl ve ruh sağlığına zarar vermesi sebebiyle alkol ve uyuşturucular haram kılınmış,
99
insanlara bu türden zararlı alışkanlıklardan uzak durmaları tavsiye edilmiştir.
Yorumlayalım

“...Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın...”
(Bakara suresi, 195. ayet.)
Yukarıdaki ayeti yaşama ve sağlık hakkı açısından değerlendiriniz.

Eğitim Hakkı

Genel olarak eğitim; insanın bir plan ve hedefe göre yetiştirilmesi, ruh ve beden sağlığını
koruyarak geliştirilmesi için yapılan bütün çalışmalardır. Eğitim hakkı ise insanın olgun
100
bir seviyeye gelebilmesi için kendini ve çevresini tanıma hakkı olarak tanımlayabiliriz.
91 Nahl suresi, 71. ayet.
92 Zuhruf suresi, 32. ayet.
93 Saffet Sancaklı, “Hz. Peygamber’in Engellilere Karşı Bakış Açısının Tespiti”, s. 49-53.
94 İsrâ suresi, 33. ayet.
95 Mâide suresi, 32. ayet.
96 Buhârî, Rikâk, 1.
97 bk. Mâide suresi, 32. ayet.
98 bk. İbn Mâce, Tıb, 1.
99 bk. Mâide suresi, 91. ayet.
100 Halis Ayhan, Eğitime Giriş, s. 14.
80