Page 18 - 10. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 3. Ünite

Yerküremizde yaşayan her toplumun kut- Yorumlayalım
salla ilişkili dinî inanç sistemi ya da sis-
temlerini bulundurduğu bilinmektedir. Bu “Doğrudan doğruya Kur’an’dan alıp
yönüyle din, evrensel boyutlu ve içinde ilhâmı
bulunduğu toplumun yapısı ile ilişkili bir
olgudur. Din ve toplumsal yapı arasındaki Asrın idrâkine söyletmeliyiz İslam’ı”
65
etkileşim sosyolojik bir gerçekliktir. (Mehmet Akif Ersoy, Safahat, Asım, s.
Sosyal değişim, maddi ve manevi denge- 418.)
ler ile fert ve cemiyet menfaatleri denk Yukarıdaki beyitten hareketle,
bir şekilde bir arada tutulduğu takdirde İslam’ın çağımıza göre yorumlanması
ideal bir şekilde gerçekleşebilir. Her tür- nasıl olur? Açıklayınız.
lü aşırılıktan uzak, dengeli toplum olma
özelliği hem sosyolojinin ideal toplumlar
için ön gördüğü bir gereklilik hem de Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın (c.c.) İslam toplumu için
belirttiği bir vasıftır: “Böylece insanlara şahid ve örnek olmanız için sizi orta (vasat) bir
ümmet kıldık...” 66

Sosyal değişimler neticesinde toplumun aldığı yeni şekil, İslam’ın temel prensiplerine uy-
gunluk arz ediyorsa tasvip edilir. Yaşanan değişimler Kur’an ve sünnetle ortaya konulan ve
zarurat-ı diniye olarak ifade edilen dinin değişmeyen sabit ilkelerine aykırı olmamalıdır.
Müspet değişim hususunda peygamberler
insanlık için en mükemmel örneklerdir.
İnsanları fiilen ve zorlayarak değiştirmeye
çalışmayan peygamberler, güzel yaşayış-
larıyla toplumlara örnek olmuşlardır.
Yaşadığı toplumda daha önceki peygam-
berlerin getirmiş olduğu mesajların tah-
rife uğramış olanlarını ıslah eden Hz.
Peygamber tahrife uğramamış olanlardan
tevhid inancıyla bağdaşanları almakta bir
sakınca görmemiştir. Bu şekilde toplu- Görsel 3.20: Kur’an-ı Kerim, insanlığı karanlıktan
mun olumlu yönde değişimine katkı sağ- aydınlığa çıkaran bir hidayet rehberidir.
lamıştır.
67
Yorumlayalım

Temîm ed-Dârî, Şam’dan Medine’ye yağ kandilleri ve ip getirdi. Medine’ye vardığında
cuma günüydü. Hizmetçilerinden Ebû’l-Berrâd, kandilleri iple astı, yağ koyarak fitil
taktı. Güneş batınca da tutuşturdu. Allah’ın elçisi mescide gelince bir de baktı ki
mescit apaydınlık. Bunu Temîm ed-Dârî’nin yaptığını öğrenince şöyle buyurdu: “Sen
İslam’ı aydınlattın. Allah da seni dünyada ve ahirette nurlandırsın.”
(İbn Mâce, Mesâcid, 9.)
Yukarıdaki olayı İslam’ın yeniliklere bakışı açısından nasıl yorumlarsınız?

65 Ahmet Faruk Sinanoğlu, Toplumsal Değişim ve Din, s. 17-24.
66 Bakara suresi, 143. ayet.
67 Ali Çelik, Sünnetin Aktüel Değeri, s. 98.
75