Page 11 - İslam Ahlâkı 6. Ünite

6. ÜNİTE ADAB-I MUAŞERET

Maddi temizlik, bedende var olan pislik ve kirlerden kurtulmaktır. Bu temizlik de duru-
ma göre abdest ya da gusül ile gerçekleştirilebilir. Bu iki temizlik şekli, maddi kirlerden arın-
mak ve beden sağlığını korumak için yapılmakla birlikte aynı zamanda başlı başına ibadet
sayılmaktadır. Maddi temizliğin bir başka boyutu da giyilen elbisenin ve yaşanılan mekânın
necis olan şeylerden arındırılmasıdır. Mekân temizliğinde, özellikle ev temizliği önem ar-
zetmektedir.

Her yemekten önce ve sonra ellerin yıkanması da temizlik adabındandır. Nitekim Sevgili
473
Peygamberimiz (s.a.v), “Yemeğin bereketi yemekten önce ve sonraki yıkamalardadır.” buyur-
muştur. Diğer taraftan tırnakların kesilmesi, sakal ve bıyıkların kısaltılması, dişlerin fırçalan-
ması Peygamberimiz’in (s.a.v) talim ettiği edep kaidelerindendir. 474

Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) kişinin dişlerini, elbiselerini, bedenini temiz tutması ge-
rektiğini sık sık belirtmiş, tertemiz görüntüsüyle çevresine örnek olmuştur. Her Müslüman’ın
en azından haftada bir kez, özellikle cuma günleri yıkanması Peygamber Efendimiz (s.a.v)
tarafından tavsiye edilmiştir. Bu konuda, “Biriniz Cuma namazına gideceği zaman boy abdesti
alsın” buyurmuştur.Bir cuma günü üstü başı tozlanmış ve ter içinde huzuruna gelen kişiye,
475

“Keşke böyle bir günde temizlik yapsaydın.” demiştir. Ayrıca “Eğer ümmetime fazla zorluk yük-
476
lemekten çekinmeseydim her namaz öncesinde misvak kullanmalarını emrederdim.” buyur-
477
muştur. Öte yandan yine bir hadis-i şerifte Sevgili Peygamberimiz (s.a.v); “Allah güzeldir. Gü-
zeli sever; temizdir, temizi sever.” buyurarak İslam’ın temizliğe verdiği önemi ifade etmiştir.
478
Müslüman, beden temizliğine özen gösterdiği gibi evinin, sokağının ve çevresinin temiz
olmasına da itina göstermelidir. İnsanların ortak kullanım alanlarının ve çevrenin temizliği
konusunda Yüce Allah şöyle buyurmuştur: “Hani, biz Kâbe’yi insanlara toplantı ve güven
yeri kılmıştık. Siz de Makam-ı İbrahim’den kendinize bir namaz yeri edinin. İbrahim
ve İsmail’e şöyle emretmiştik: Tavaf edenler, kendini ibadete verenler, rükû ve sec-

Peygamber (s.a.v) tuvalete girerken ve çıkarken şu duaların okunmasını tavsiye

etmiştir:

ِ ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ثئابخْلاو ثبخْلا نم كِب ذوعا ينا مهّٰللا َ
َ
َ ُ
َ
ّ
ُ
َ َ ْ َ ُ َّ ُ
“Allah’ım! Maddî manevî bütün pisliklerden sana sığınırım”
(Müslim, Hayz, 122.)
ِ ِ ِ
ِ
ِ
ينافاعو يذ ْ لا ينع بهْذا يذلا لا دمحْلا َ
ٰ َ
َ
َ
َّ ّٰ ُ
َ
ْ َ
َ َ
ّ َ َ
“Benden sıkıntıyı gideren ve bana afiyet bahşeden Allah’a hamd olsun.”
(İbn Mâce, Taharet, 10.)
473 Tirmizî, Et’ıme, 39.
474 bk. Buhârî, Libas, 63-64.
475 Buhârî, Cuma, 2.
476 Buhârî, Cuma, 15.
477 Buhârî, Cuma, 8.
478 Tirmizî, Edeb, 41.
152