Page 15 - Siyer 4. Ünite

Ünıte 4

2.6. Hendek Gazvesi

Müşrikler, Müslümanların bölgedeki askerî varlığı nedeniyle öteden beri sürdürdükleri kervan
ticaretini artık yerine getiremez oldu. Uhud Savaşı’nda bu durumu tersine çevirmeyi de başara-
madılar. Bu sebeplerle Müslümanları tamamen
Hendekten çıkarılan
ortadan kaldırmayı düşünen Mekkeliler yeni toprağın olu turduğu set
bir saldırı hazırlığı içine girdiler. Onlara en büyük
destek Yahudilerden geldi. Nadiroğullarının reisi Med ne- Ta lar Uzunluğu
Huyey b. Ahtab, Kinâne b. Ebi’l-Hukayk, Hevze b. Münevvere 1,8 m 5,5 km
Hukayk gibi Yahudi önderleri, Mekkelilere ve di- Gen l ğ
6,5 - 8 m
ğer müşrik Arap kabilelerine heyetler gönderdi. Der nl ğ
Heyet, kurulacak bir orduya maddi destek sözü Taban 3 m
verdi. Bu çabalar sonucunda Gatafân, Süleym, Gen l ğ
48
3 - 4,5 m
Esed, Fezâre, Eşca’, Mürre, Kinâne ve Sakif gibi
müşrik kabilelerinin katılmasıyla Kureyş, sayısı on Görsel 4.5: Kazılan hendeğin kesiti
iki bine ulaşan bir ordu kurmuş oldu. Bu nedenle
müşrik ordusundaki kabileleri işaret etmek üzere Hendek Gazvesi’ne gruplar anlamında “Ahzâb”
da denilmiştir. Kuzeyde, güneyde ve doğuda yaşayan kabilelerin desteğini alan müşrikler böylece
49
Medine’yi üç taraftan kuşatmış oldu.
Hz. Peygamber müşriklerin büyük bir orduyla Medine’ye doğru yaklaşmakta olduğunu haber
alınca düşmana karşı izlenecek savaş stratejisi hakkında sahabileri ile istişarede bulundu. Bü-
yük bir ordu karşısında meydan savaşı yapmak yerine müstahkem kaleleri bulunan şehri savun-
ma fikri ağırlık kazandı. Şehrin kuzey kısmı süvarilerin saldırısına karşı korumasızdı. Selman-ı
Fârisî, hendekler kazarak şehri düşman saldırılarından korumayı önerdi. Kabul gören bu taktik
daha önce Araplar tarafından ne görülmüş ne de uygulanmıştı. Rahmet Peygamberi, sahabe
arasında görev taksimi yaptıktan sonra kendisi de bizzat çalıştı. Genişliği yer yer 9 metreyi bu-
lan hendek, müşrikler Medine’ye ulaşmadan tamamlandı.
50
Kureyş
karargâhı
Uhud Dağı
Vebre
Kayalıkları

Hendek

Güney
Kayalıkları Diğer müşrik
kabilelerin
karargâhı

Benî Kureyza
mahallesi
İslam ordusunun
karargâhı
Harita 4.2: Hendek Savaşı krokisi
48 Belâzürî, Ensâb, C 1, s. 343.
49 Vâkıdî, Meğâzî, C 2, s. 443-444; İbn Hişâm, es-Sîre, C 3, s. 224-226, 230.
50 İbn Hişâm, es-Sîre, C 3, s.226-230, 235.

103103