Page 4 - Kelam 3. Ünite

İnsanların dinî konularda farklı düşüncelere sahip olma-
larıyla ortaya çıkan grupları çıkış sebeplerine göre şu şekilde
çeşitlendirmek veya isimlendirmek mümkündür. Dinî gerek-
çelerle ortaya konan yorumlara mezhep, siyasi gerekçelerle
bir tanımlama söz konusu ise buna fırka, tasavvufi/felsefi
veya ahlaki ilkelere göre şekillenmiş bir usul varsa buna da
ekol denmektedir.
Bazen bunları birbirlerinden kesin ve kalın çizgilerle
“Hep birlikte Allah’ın ipine (Kur’an’a) sımsıkı sarılın.
ayırmak mümkün olmayabilir. Bir yapı bir taraftan dinî bir Parçalanıp bölünmeyin.” (Âl-i İmran suresi, 103. ayet.)
yorumla diğerinden ayrılırken aynı zamanda siyasi etkenlerle
hareket edip yönetim açısından farklı bir durumda kendisini konumlandırabilir. Bir hareketin siyasi sebeplerle ayrışması ama
daha sonra bu tavrını dinî gerekçelerle ifade etmek istemesi tarihten günümüze sıkça görülen bir davranıştır.

Y YAZALIM

Aşağıda verilen kavramları uygun gelen kutucuklara yazalım.

[fırka - itikat – akaid - fıkıh - kelam - mezhep]

İnanç ve ibadetler konusundaki dinî yorumlar ..........................................

İslam inancını savunan ilim ..........................................

Daha çok siyasi ayrışmayla ortaya çıkan topluluk ..........................................

Dinin inanç alanı ..........................................

Dinin ibadet alanı ..........................................

3. Yorum Farklılıklarının Sebepleri

Her insan, doğası itibariyle farklıdır. Allah Teâlâ her şeyi ile aynı iki insan yaratmamıştır. Allah’ın (c.c.) yaratma sıfatı her
insanda ayrı ayrı tecelli eder. Bu durum insanın fiziksel özelliklerinin ötesinde duygu, düşünce, inanç ve ahlak dünyasına hat-
ta tüm hayat tarzına yansır. İnsanı farklı ve değerli kılan da bu özelliğidir. Bu farklılık onun dinî tutumlarında da görülebilir. Bu
sebeple aynı din mensupları arasında inanç ve ibadet konusunda farklılıkların olması her zaman görülebilecek bir durumdur.

Dinin inanç ve ibadet alanlarında ortaya çıkan bu farklı yorumlara mezhep denir. Mezhepler, İslam’ın itikadi ve amelî sa-
hadaki düşünce ekolleri ve dinin anlaşılma biçimleri ile ilgili oluşumlardır. Unutulmamalıdır ki bir konuda yorum yapılabilmesi
için dinin temel kaynaklarında açık ve kesin hüküm bulunmaması gerekir. Başka bir deyişle dinde herkes tarafından kabul
edilen kesin hükümlerle ilgili mezhep görüşlerinin olması ve farklı bir yorumun yapılması mümkün değildir. Allah’ın (c.c.)
varlığı, namazın farziyeti gibi konular buna örnek verilebilir.

52