Page 7 - Hüsnihat 3. Ünite

3. ÜNİTE

Çemberlitaş’ta Atik Ali Paşa Camii avlusunda bulunan “namaz vakitlerinin gösterildiği yer”
anlamına gelen”muvakkithane”nin çok güzel bir kitabesi.

tokopi yoluyla istenildiği yerin büyüklüğü kadar büyütülür. Nakkaşlar bunu alıp duvarın
üzerine kopyalayıp çizerler. Sonra da çizgilerin içini titiz olarak boyarlar. Yazılar bu şekilde
camilerin duvarlarına yazılır.
Camilerin de içinde bulunduğu külliyelerin ve binaların iç ve dış duvarlarında mer-

mer, taş, ahşap, çini ve çeşitli levhalar gibi maddeler üzerine oymak veya kabartmak
suretiyle işlenmiş yazılara kitabe ismi verilir.
Kitabeler bize yalnızca tarihî bilgi vermekle kalmaz, aynı zamanda medeniyet ve sanat ta-
rihi araştırmalarında yararlı bilgiler de sağlar. Dil ve tarih çalışmaları için de önemli kaynak ve
belge niteliği taşır.

AKLINIZDA BULUNSUN

Kitabelere camilerde, askerî binalarda, çeşmelerde , türbelerde, han, hamam ve büyük
yapıların tamamında rastlayabilir, mezar taşlarını da kitabeler arasında kabul edebiliriz.

4. Hat Levhaları

Hat levhaları, kâğıdın bir yüzüne yazı yazılarak hazırlanan ve çerçevelenip asılan
eserlerdir. Bunlara resim sanatındaki gibi tablo değil, “levha”veya “hat levhası” denir.
Hüsn-i hat sanatının uygulandığı en önemli yerlerden birisi de özellikle XIX. yüzyıldan
beri levhalar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Hat levhaları geometrik olarak, içlerindeki yazılara göre şekillenmiştir. Kıtalar ve düz satırlı
levhalar yatay ve dikey dikdörtgen şeklinde, hilye-i Şerîfeler klasik olarak dikey dikdörtgen şek-
linde yazılmıştır. İstifli levhalar ise içlerindeki yazıların istiflenmesi sonucu ortaya çıkan şekle göre
dikdörtgen, kare, çokgen, daire, beyzî (oval), su damlası, armudî, yaprak, zülfikâr (Hz.Ali’nin
kılıcı) vb. şekillerinde olabilmektedir.

52