Page 5 - Hüsnihat 3. Ünite

3. ÜNİTE

HOCAYA HÜRMET
Osmanlı Devleti’nin başşehri henüz Edirne’de bulunduğu sırada, devlet ileri gelenlerin-
den bir zât, Hâfız Osman Efendi’ye bir miktar akçe gönderip bir Kur’an-ı Kerim yazması-
nı ister. Hâfız Osman Efendi Kur’an’ı yazmaya başlar. Henüz üçte biri yazılmışken, Hâfız
Osman Efendi’nin Edirne’de bulunan talebesi Kevkep Hâfız, Kur’an siparişini veren zâta
giderek:
-Ben hem güzel yazarım, hem de çabuk yazarım. Osman Efendi ihtiyardır, güç yazar,
diyerek Kur’an-ı Kerim’i yazma işini kendi alır.
Adamlar Hâfız Osman Efendi’ye verdikleri parayı geri alırlar. Bu işi Kevkep Hâfız’ın yap-
tığını daha sonra bir şekilde öğrenen Hâfız Osman Efendi, kızdığını belli etmez, ama gönlü
kırılmıştır.
Kur’an-ı Kerim’in daha üçte biri bile tamamlanmadan, Kevkep Hâfız bir gün kalemini
açarken sağ elinin yazı yazdığı parmaklarını keser. Açılan yara bir türlü iyileşmez. Başladığı
Kur’an’ı bir türlü bitiremediği gibi sanat câmiasındaki parlayan yıldızı da söner.

3. Cami Yazılarında Hat Sanatı

Camiler, Kâ’be-i Muazzama’nın şubeleri sayılan kutsal mekânlardır. İslam’ın 5 temel
esasından biri olan namaz ibadetini îfâ edebilmek için toplanılan mabetlerdir. Camilerin
mimarisi apayrı bir sanat olduğu gibi, iç tezyînatları da namaz ibadetine uygun olarak
yapılmaktadır. Camilerde iç tezyinatı olarak en çok hüsn-i hat sanatı, kalem işi ve çini
sanatları kullanılmaktadır. Camiler hat yazılarının her vakit sergilendiği yerlerdir.

Cami yazıları en çok sülüs yazı türü ile ya-
zılmaktadır. Bu yazılara uzaktan bakılacağı için
tabii ki celî olarak yazılmaktadır. Celî sülüs dı-
şında nadiren kûfî ile de yazılmaktadır.

Camilerde hat yazılarının yazıldığı veya asıldığı
başlıca yerler şu kısımlardır:

1 – Giriş Kapısı: Giriş kapısının üzerine, na-
mazın farziyyetini ve önemini bildiren, veya
açılmış cennet kapılarının olduğunu bildiren
ayetler yazılır. Camiye gelen Müslümanları bu
ayetler karşılar.

2- Mihrap: Mihrabın üzerinde yer alan ayet ço-
ğunlukla mermere işlenmiştir. Mihrap kıble yönün-
de olduğu için, kıble olarak yönümüzü Mescid-i
Harâm tarafına dönmemizi bildiren (el-Bakara
2/144; Âl-i İmrân 3/37 veya 39.) ayetler yazılır. Mih-
rabın kenarlarını donatacak şekilde Âyet’el-Kürsî
yazılmaktadır.

Camilerin mihrabı üzerindeki yazılar.

50