Page 7 - Hadis Metinleri 1. Ünite

1. ÜNİTE

2.4. Hadislerin Söylendiği Şartlar (Vürud Sebebi)

Vürud sebebi; hadisin söylenmesine sebep olan
olay, onun doğru anlaşılmasına vesile olan durum-bağ-
lam, söylendiği yer, zaman ve ortama dair bilgi demek-
tir. Hadis ilim dalları arasında bu bilgi, esbâb-ı vürû-
di’l-hadîs ilmi diye bilinir.

Hadisin söylendiği şartların yani vürud sebebinin
bilinmesi, onunla kastedilen mana ve maksadın anla-
şılmasına yardımcı olur. Kur’an için nüzul sebebi neyi
ifade ederse hadis için de vürud sebebi onu ifade eder.
Sahabe, ayetlerin nüzulüne ve hadislerin vüruduna se-
bep olan şeyleri bizzat yaşadığından veya gördüğünden
onları kavrama konusunda daha avantajlı bir kuşaktır.
Örnekğin Enes b. Mâlik (r.a) diyor ki: Rasûlullah
(s.a.v) şöyle buyurdu: “Kim benim sünnetimden, (din-
de izlediğim yol ve hayat tarzımdan) yüz çevirirse ben-

den değildir (يِنِم سيَلَف يتنس نع بِغر نم)” .
17
ّ
َّ ُ ْ َ َ
َ ْ َ
َ ْ
Bu hadisin vürud sebebi şu olaydır: Rasûl-i Ekrem’in (s.a.v) huzuruna üç sahabe gelir. Onlardan birincisi
“Ben bütün gece namaz kılıyorum.”, ikincisi “Ben yıl boyu oruç tutuyorum.”, üçüncüsü “Ben de aile haya-
tından uzak duruyorum ve asla evlenmeyeceğim.” der. Onlar kendi ibadetlerini azımsayıp daha dindar bir
yaşam tarzı adına bunu söyleyince Hz. Peygamber (s.a.v) “Kim benim sünnetimden yüz çevirirse benden
değildir.” diye onları uyarmıştır. Bu hadisiyle Rasûlullah (s.a.v) onlara aşırıya kaçmayıp orta yolu izleme-
leri gerektiği mesajını vermiştir.

Vürud sebebi konusunda en meşhur kaynak kitap, Celâleddîn es-Süyûtî’nin (ö. 911/1505) Esbâbu
Vürûdi’l-Hadîs diğer adıyla ev el-Lüma’ fî Esbâbi’l-Hadîs adlı eseridir.

ARAŞTIRALIM

........................... ...........................
............................... ...............................
................................ ................................
.................. ..................

“Hangi amel Allah’a
daha sevimlidir?” so-
........................... rusuna Hz. Peygamber’in ...........................
............................... (s.a.v) farklı cevaplar ver- ...............................
................................ mesinin sebepleri neler ................................
.................. olabilir? ..................

17 Buhârî, Nikâh, 1; Müslim, Nikâh, 5; Ebû Dâvud, Tatavvu’, 27; Nesâî, Sıyâm, 76; Dârimî, Nikâh, 3; Ahmed b. Hanbel, II, 158.

15