Page 2 - Hadis Metinleri 1. Ünite

HADİSLERİ YORUMLAMA
VE ANLAMA

1. İSLAM DİNİNDE HADİSLERİN YERİ VE ÖNEMİ

Sözlükte “haber, yeni, sonradan olan” anlamına gelen ha-
dis, terim olarak “Rasûlullah’ın (s.a.v) sözü, fiili ve takriri ile
ilgili intikal eden her türlü bilgi” diye tarif edilir. Hadis keli-
mesinin çoğulu ehâdîstir. Hadis ilmi ile meşgul olan kimselere
“muhaddis, hadisçi, hadis âlimi, ehl-i hadis” gibi adlar verilir.

Hadis ilminin konusu Hz. Peygamber (s.a.v), amacı ise
Rasûlullah’ın (s.a.v) söz, fiil ve takrirlerinin doğru tespit edilip
sonraki kuşaklara aktarılmasıdır.
Sözlükte “yol, çığır, tavır, davranış biçimi, hayat tarzı, gi-
dişat, hâl, âdet, teamül ve uygulama” anlamına gelen sünnet ise
Peygamberimiz (s.a.v) tarafından izlenen yol haritası, tabiat ve
alışkanlık hâline getirilen hayat tarzı demektir. Bununla beraber
hadis ile sünnet yaygın olarak birbirinin yerine kullanılır.

Kur’an-ı Kerim’de geçen iktiba ve iktida kavramları,
Rasûl-i Ekrem’i (s.a.v) rehber edinerek onun izinden gitmek ve
bilinçli olarak ona uymak anlamına gelir. Allah’a (c.c) ve Rasû-
lüne (s.a.v) itaati emreden ayetlerin gereğini yerine getirmek,
Kur’an ile birlikte hadis ve sünnete uymakla mümkündür. Çün-
kü Peygamberimiz (s.a.v), yaşayan Kur’an, evrensel rol model
ve etrafını aydınlatan bir ışık (sirâc-i münîr) olarak gönderilmiş-
tir. Ayrıca “üsve” kökünden gelen “teessî”, Hz. Peygamber’in
(s.a.v) fiil, hareket ve davranışlarını sebep, hikmet ve maksatla-
rını bilerek yapmak ve onu örnek almak demektir. Nitekim yüce
Rabbimiz şöyle buyurur: “Andolsun ki Allah’ın Rasûlü’nde,
Allah’a ve ahiret gününe iman eden ve onu sürekli anan
sizler için en güzel bir örneklik vardır.” 1

Hz. Peygamber (s.a.v) yaşayan Kur’an’dır. Dinî hayat, Kur’an’ı en doğru anlayıp yorumlayan Hz.
Peygamber’in (s.a.v) hadis ve sünnetlerini öğrenmekle mümkündür. Hadis ve sünnetiyle, örnek şahsiye-
tiyle ve eşsiz uygulamalarıyla Rasûl-i Ekrem (s.a.v), rahmet ve şifa kaynağı olan “en güzel söz” (ahse-
nü’l-hadis) Kur’an-ı Kerim’den yararlanma yöntemini gösterir. “...Allah sana kitabı ve hikmeti indirdi,
sana bilmediklerini öğretti...” ve “Evlerinizde okunan Allah’ın ayetlerini ve hikmeti hatırlayıp dü-
2
şünün...” ayetlerinde geçen hikmet, pek çok âlim tarafından sünnet diye yorumlanır.
3

TARTIŞALIM
Aşağıdaki hadiste vurgulanan noktaları arkadaşlarınızla tartışınız.

“En hayırlı söz, Allah’ın kitabıdır. En hayırlı yol, Muhammed’in (s.a.v) yoludur.”

(Buhârî, Edeb, 70)

1 Ahzâb suresi, 21. ayet.
2 Nisâ suresi, 113. ayet.
3 Ahzâb suresi, 34. ayet.

10