Page 9 - Hadis 4. Ünite
P. 9
HADİS ÇEŞİTLERİ
3. Sıhhat Derecesine Göre Hadisler
Hadisler sıhhat derecesine göre sahih, hasen ve zayıf olmak üzere üç kısma ayrılır:
3.1. Sahih Hadis
Sahih hadis, âlimlerin Resulullah’a ait olduğunu
tespit ettikleri hadislerdir. Bunun tespit edilebilme-
si için hadisin isnadı ve metni incelenir. Bir hadisin
sahih olması için şu beş şart gereklidir:
1. İsnadın muttasıl olması: Hadisi kitabında
nakleden müelliften, Peygamber Efendimize kadar
isnadın (ravî zincirinin) kesintisiz olması gerekir.
Buna göre mesela Buhârî bir hadisi hocasından,
hocası da kendi hocasından almış olmalıdır. Bu şart
senedin her halkasında devam etmelidir.
2. Ravilerin adil olması: İsnad zincirinde yer
alan her bir şahsın güvenilir olması gerekir. Hadis Bir hadisin sahih olabilmesi için senet
nakli gibi önemli bir konuda güvenilir olmak, her zincirinde kopukluk olmamalıdır.
şeyden önce Müslüman olmak ve Al-
lah’tan korkmak demektir. Aklı tam ol- Bir hadisin sahih olabilmesi için aranan şartlar
malı ve İslam’ı Allah ve Resulü’nün öğ-
rettiği şekilde yaşamalıdır. Aksi takdirde
rivayet ettiği hadis sahih kabul edilmez.
3. Ravilerin zabt sahibi olması: Şaz olmayan Kesintisiz
Zabt, bir şeyi iyi ezberlemek veya koru- hadis senet
mak demektir. İsnad zincirinde yer alan
raviler hadisleri ezberlerinden nakledi- SAHİH
yorlarsa onları iyi ezberlemeleri, kitap- Zabt HADİS Muallel
larından naklediyorsa bu hadisleri iyi sahibi olmayan
korumaları gerekir. Bu şartları yerine ravi hadis
getirmeyen raviler zabt yönüyle kusur-
lu sayılırlar. Rivayet ettikleri hadis de Adil ravi
sahih olmaz.
4. Hadisin şaz olmaması: Güvenilir
bir ravi, diğer güvenilir ravilerin hadisleriyle çelişen bir hadis naklederse bu hadis şâz/çoğun-
luğa aykırı olur. Şaz hadis sahih hadis değildir.
5. Muallel olmaması: Hadislerdeki gizli kusura illet, böyle bir kusuru bulunan hadise de
muallel denir. Sahih hadis, ancak konunun uzmanlarınca bulunabilen bu tür gizli kusurlar-
dan uzak olmalıdır.
19
19 Suyûtî, Tedrîbü’r-Râvî, 2, 132 vd.
99