Page 17 - 12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 1. Ünite

1. Ünite İSLAM VE BİLİM

İslam tarihinde hafızlık eğitimine ilk dö- BİLGİ KUTUSU
nemlerden itibaren büyük önem verilmiş ve daha
sonraki dönemlerde hafızlık eğitimi daru’l-kurra “Türkiye genelinde şu an itibarıyla 126
adıyla kurumsallaşmıştır. Daru’l-kurralar mes- bin 500 kadar belgeli hafızımız var.”
citler dışında Kur’an okunan ve öğretilen yerler (https://www.diyanet.gov.tr/21.02.2018)
olarak daha Hz. Peygamber Devri'nde kullanılma-
ya başlanmıştır. İlk dört asırda yüksek seviyede
Kur’an dersleri yalnız camilerde verilmekteydi.
Daha sonra mescitlerde ibadet huzurunu boza-
cağı düşüncesiyle küçük çocuklara “küttâb” adı
verilen mekteplerde Kur’an öğretilmeye başlandı.
Selçuklular, kıraat ilminin okutulduğu medreseleri
genellikle “daru’l-huffâz” şeklinde adlandırmışlar-
dır. Bu adlandırma Osmanlılar Dönemi'ne kısmen
uzanmakla birlikte, Kur’an ihtisas medreselerine
Osmanlılar daha çok daru’l-kurra demişlerdir.
Evliya Çelebi'nin naklettiğine göre şehir-
lerdeki selatin camileri ve büyük cami lerin ta-
mamında daru'l-kurralar mevcuttur. Yine Evliya
37
Çelebi’nin verdiği bilgilere göre Amasya’da dokuz
tane daru’l-kurra vardı. Bunlardan sadece Sultan
Bayezid Daru’l-kurrasında üç yüzden fazla hafız
bulunuyordu. Yine Edirne hakkında bilgi verirken
bu şehirde de birçok daru’l-kurra bulunduğunu ve
hafızlık yapıldığını söyleyen Evliya Çelebi, buralar-
da çeşitli seviyelerde kıraat dersleri görüldüğünü
belirtir. Dârül-kurralar İstanbul’da bütün büyük
camilerin bünyesinde yer aldığı gibi müstakil bi- 12.1.15. Osman Hamdi Bey'in "Kur'an Ti-
nalarda da açılmıştır. Evliya Çelebi bu dönemde laveti" isimli resmi. (temsili)
İstanbul’da üç bini kadın olmak üzere dokuz bin hafız bulunduğunu kaydetmektedir. 38

Daru’l-hadis
Daru'l-hadis, hadis ilimlerinin öğretildiği ve
hadis ilimlerinde uzmanların yetiştirildiği yükse-
köğretim kurumlarıdır. 39

Hadis dersleri önceleri mescitlerde o şeh-
rin hadisçileri (muhaddis) tarafından verilirdi. Bu
mescitler aynı zamanda ilmî seyahatleri dolayısıy-
la şehre gelen meşhur muhaddislerin hadis ders-
lerine de tahsis edilirdi. Ders halkalarının ve on- 12.1.16. Taş Mescit (Cemaleddin Ferruh
lara iştirak eden öğrencilerin çoğalması sebebiyle Daru'l-hadisi)/Çankırı

37 Evliya Çelebi, Seyahatname, C 1, s. 148.
38 Nebi Bozkurt, “Daru’l-kurrâ”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 8, s. 543-545.
39 MEB Dinî Terimler Sözlüğü, s. 75.
26