Page 6 - Temel Dini Bigiler İslam-1 Lise 3. Ünite

ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNÎ BİLGİLER (İSLAM 1)

2.3. Adaletin Gözetilmesi

“Adalet mülkün temelidir.” sözünden ne anlıyorsunuz?

Adalet kavramı, hakka ve hukuka uygunluk, herkese kendine uygun düşeni, kendi hakkı
olanı verme gibi anlamları içerir. Ancak adalet kişisel anlayışlara göre değil, hukukun öngördüğü
esaslara göre sağlanır.

Bireyin içinde yaşadığı toplumda kendi
hak ve sorumluluklarının gereğini yerine geti-
rebilmesi, insanlar arasındaki ilişkileri düzenle-
yen kurallar sayesinde mümkündür. Bu kurallar
bireyleri koruyan, eşitlikçi ve adil nitelikte olma-
lıdır. İnsanlar arası anlaşmazlıklarda, sorunun
çözümü için bireysel kanaatler veya yöntemler
değil, hukuki yollar kullanılmalıdır. Örneğin Hz.
Peygamber, yaşadığı toplumun yanlış bir uy-
gulaması olan kan davalarını kaldırmıştır. Kan
davalarının yasaklanmasının muhtelif sebeple-
ri olmakla beraber, temelde bireylerce gerçek-
leştirilen kanunsuz cezalandırmanın önüne ge-
çilmek amaçlanmıştır.

Adaletin sağlanmasında bir diğer hu-
sus, herkese eşit mesafede durmaktır. Aynı Görsel 30 Adalet mülkün temelidir.
şartlarda, aynı fiili işleyen herkesin aynı yap-
tırıma tabi olması esastır. Hüküm verirken birine karşı duyulan nefret veya hissedilen sevgi, ve-
rilecek kararı etkilememelidir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de bununla ilgili olarak “Ey iman edenler!
Adaleti titizlikle ayakta tutan, kendiniz, ana-babanız ve akrabanız aleyhinde de olsa Allah
için şahitlik eden kimseler olun. (Haklarında şahitlik ettikleriniz) zengin olsunlar, fakir ol-
sunlar Allah onlara (sizden) daha yakındır. Hislerinize uyup adaletten sapmayın, (şahitliği)
eğer, büker (doğru şahitlik etmez), yahut şâhidlik etmekten kaçınırsanız (biliniz ki) Allah
yaptıklarınızdan haberdardır.” buyrulmaktadır. Hz. Peygamber de bir hırsızlık olayı karşısında
8
“Ey insanlar! (Allah) sizden önceki milletleri, içlerinden soylu birisi hırsızlık yaparsa onu bırak-
maları, zayıf birisi hırsızlık yaparsa onu cezalandırmaları sebebiyle helâk etmiştir. Allah’a yemin
olsun ki Muhammed’in kızı Fâtıma hırsızlık etse mutlaka onun da elini keserdim.” buyurmuştur.
9

2.4. Suçun Şahsiliği

Bir kişinin suçu nedeniyle suçsuzların da ceza görmesi sizce adil midir? Niçin?

Yüce Allah insanı hem iyiliği hem kötülüğü seçebilecek kabiliyette yaratmıştır. İnsana iyi ile
kötü olanı ayırt edebilecek bir akıl ve irade gücü bahşetmiştir. Ancak insan arzu ve heveslerine
kapılabilir ve sınırları aşıp hataya düşebilir. İslam hukukunda kişiye emir ve yasaklarla Allah (c.c.)
tarafından çizilen sınırlara ve konulan ölçülere hudûd denir. Allah’ın (c.c.) koyduğu bu sınırların

8 Nisâ suresi, 135. ayet. 9 Müslim, Hudûd, 8.

78