Page 8 - Temel Dini Bigiler İslam-1 Lise 3. Ünite

ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNÎ BİLGİLER (İSLAM 1)

2.6. Kamu Yararının Gözetilmesi

Kamu yararı ifadesinden ne anlıyorsunuz?

Dinimiz dünya ve ahirette insanın mutluluğunu amaçlar. Bu mutluluğu gerçekleştirmek için
kul hakkını gözetmek esastır. Toplum yararı anlamına gelen kamu yararını ihlal etmek kul hakkını
zedeler. Toplumsal bir varlık olan insan, içinde yaşadığı toplumda bazı kurallara uygun hareket
etmelidir. Böylece insan hem kamu yararını hem de kul hakkını gözetmiş olur.

Bireysel hakları kullanırken ve sorumluluk-
ları yerine getirirken kamu yararı gözetilmelidir.
Bireysel menfaat ile kamu menfaati çatıştığında,
kişilerden kamu yararına göre hareket etmesi
beklenir. Ancak bunu yaparken bireysel haklar
da gözetilmelidir. Örneğin bir yerleşim yerin-
de ihtiyaç duyulan yol, hastane ve okul gibi bir
kamu hizmetinin gerçekleştirilebilmesi için ge-
rekli olan arazi özel mülkiyetse, bedelinin kişiye
devlet tarafından ödenmesi suretiyle kamulaştı-
rılması gerekir. Böylece bireysel haklar da koru- Görsel 32: Kamu yararını tesis için büyük
narak kamu yararı gözetilmiş olur. yatırımlar yapılır.

Kamu yararı, toplumun faydasına bir durumu içermekle beraber; toplumun zararına olma-
yanı da ifade eder. Yapılan bir uygulamada kamunun yararının yanı sıra, zarar görmemesi de gö-
zetilmelidir. Örneğin kamu yararı düşünülerek inşa edilecek bir fabrikanın, o bölgeye sağlayacağı
istihdam ve üretimle ülkenin kalkınması amaçlanır. Bu faydalar elde edilirken çevreye zarar ver-
memek için gerekli tedbirlerin alınmasına da özen gösterilmelidir. Çünkü her iki durum da kamu
yararıyla yakından ilişkilidir.

3. İslam Hukukunun Kaynakları

Sizce Müslümanlar karşılaştıkları sorunları öncelikle hangi kaynaklara başvurarak
çözmelidirler?

Hukukta bir hüküm vermek için delil gereklidir. Yani hâkimin hükme nasıl ulaştığını gösteren
meşru bir dayanağının olması gerekir. Bu delilin de bir kaynağı olmalıdır. İslam hukukunun
dayandığı kaynaklara edille-i şer’iyye denir.

İslam hukukunun ilk temel kaynağı, Allah’ın (c.c.) sözü olan Kur’an-ı Kerim’dir. Kur’an-ı
Kerim, bizzat Allah’ın (c.c.) emir ve yasaklarını içerdiğinden, tabii olarak İslam hukukunun da te-
mel kaynağı olmuştur. İslam hukukunun ikinci temel kaynağı ise Hz. Peygamberin söz, davranış
ve onaylarını içeren sünnetidir. Kur’an ve sünnetin İslam hukukunun temel kaynakları oluşunu
Yüce Allah şöyle vurgular: “…Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve ahirete
gerçekten inanıyorsanız- onu Allah’a ve Resûl’e götürün (onların talimatına göre halledin);
bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.”
12
12 Nisâ suresi, 59. ayet.

80