Page 6 - İslam Tarihi 3. Ünite
P. 6
2.2. Hz. Hüseyin ve Kerbelâ Olayı
Yezid’in veliahtlığı hususunda sahabe çocuklarının rızasını alamayan Muaviye vefatından evvel oğ-
luna şöyle bir tavsiyede bulunmuştur: “… Senin aleyhinde ancak dört kişiden korkarım. Bunlar; Ali’nin
oğlu Hüseyin, Ömer’in oğlu Abdullah, Zübeyr’in oğlu Abdullah ve Ebu Bekir’in oğlu Abdurrahman’dır.
Ömer’in oğlu Abdullah kendisini ibadete vermiş bir kişidir. Kendisi dışında kimse kalmayacak olursa o
sana biat eder. Ali’nin oğlu Hüseyin çabuk etkilenen birisidir, Irak halkı onu isyan ettirmeden rahat bı-
rakmaz. Şayet isyan eder de sen de ona muzaffer olursan ona iyi davran çünkü onun Hz. Muhammed’e
büyük bir yakınlığı vardır…”
9
Muaviye’nin öngördüğü gibi sahabe çocukları önceki uygulamalara aykırı bir şekilde hilafete geçen
Yezid’e biat etmemişlerdi. Medine Valisi Velid b. Utbe, Yezid’in emriyle onları biatlerini almak için valilik
sarayına davet etmiş, Abdullah b. Zübeyr bu
davete icabet etmeyip gizlice Mekke’ye git-
mişti. Hz. Hüseyin ise Vali’nin huzuruna çık-
mış ancak halkın önünde yapılmayan biatin
bir anlam taşımayacağını söyleyerek oradan
ayrılmıştı. Daha sonra kardeşi Muhammed b.
Hanefiyye’yi Medine’de bırakarak ailesinden
pek çok kişi ile birlikte Mekke’ye gitmiştir.
Abdullah b. Ömer ve Abdullah b. Abbas ise
şehirde kalanlara uyarak biat etmişlerdir.
10
Yezid biat hususunda karşılaştığı problem-
lerle uğraşırken Kûfeliler Hz. Hüseyin’e mek-
tuplar göndererek kendisini şehirlerine davet
etmişlerdi. Kûfe, başından beri Hz. Ali’nin en
büyük destekçisi olmuş ancak iktidar müca-
delesinde mağlup olarak başkent olma vas-
fını kaybetmişti. Bu sebeple de Emevilere
karşı isyan için her fırsatı değerlendirmiştir.
Hz. Hüseyin’e gönderdikleri mektupta Kû-
Görsel 3.2 fe’ye gelirse halife olarak kendisine biat edip
Kazasker Mustafa İzzet Efendi’nin yazdığı “Hz. Hüseyin” hattı Yezid’e karşı savaşacaklarına söz vermişlerdir.
Çağrılar artınca Müslim b. Akil’i Kûfe’ye gön-
deren Hz. Hüseyin, ondan şehirdeki durumu kontrol edip kendisini bilgilendirmesini istemiştir.
Müslim b. Akil şehirde çok sıcak karşılanmış, Muhtar es-Sakafi’nin evinden yürütülen gizli faaliyetler
neticesinde Hz. Hüseyin adına savaşacaklarına söz verenlerin sayısı hayli çoğalmıştı. Bunun üzerine
Müslim, durumu bir mektupla Hz. Hüseyin’e bildirmiştir. Yezid şehirdeki duruma kayıtsız kaldığını öğ-
rendiği Vali’yi görevden almıştır. Yerine atadığı Vali Ubeydullah b. Ziyad şehir halkına Halife’ye yönelik
bir kalkışmanın sonunun çok acı olacağına dair tehditlerde bulunması üzerine Kûfeliler yönetim tara-
fından sıkı takibe alınan Müslim’in etrafından dağılmaya başlamıştır.
Müslim b. Akil, hareketi aşikâr etmenin vaktinin geldiğini bildirince Hz. Hüseyin taraftarları valilik
sarayı önünde toplanmaya başladı. Ancak Vali, kabile reislerine yaptırdığı konuşmalarla kalabalığın da-
ğılmasını sağladı. Ayrıca şehrin bütün çıkışlarını kapattı ve kaçmaya çalışan Müslim’i ihbar edenlere
ödül vadetti. Müslim yeni durumu Hz. Hüseyin’e bildirmeye fırsat bulamadan öldürüldü.
11
Gelişmelerden habersiz olarak yola çıkmaya hazırlanan Hz. Hüseyin Kûfelilere güvenmemesi hak-
kında kendisine yapılan bütün ikazlara rağmen harekete geçmişti. Müslim b. Akil’in akıbetinden yolda
haberdar olmuş, yanındakilerin geri dönme isteklerini Müslim’in çocuklarının intikam alma ısrarları
9 Taberî, Tarih, C 5, s. 322.
10 bk. Taberî, Tarih, C 5, s. 338-343.
11 bk. Taberî, Tarih, C 5, s. 347-381.
52